راهکارهای تامین کسری خوراک صنعت پتروشیمی

دستیار ویژه معاون وزیر نفت منابع مالی برای ۶۶ طرح توسعه ای  صنعت پتروشیمی را ۲۴ میلیارد دلار برآورد و راهکارهای تامین کسری خوراک را اعلام کرد.

آوای جنوب، افشین غلامعلی‌پور با اشاره به ظرفیت اسمی ۹۶.۶ میلیون تنی صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۳ و فعالیت ۷۶ شرکت فعال در حوزه‌ تولید متانول تا پلیمرها و محصولات آروماتیکی اعلام کرد: میزان تولید واقعی محصولات نهایی بالغ بر ۶۶ میلیون تن بوده که بخشی با ارزشی ۱۱ میلیارد دلار به بازار داخلی و بخشی با ارزش ۱۳ میلیارد دلار به بازارهای جهانی عرضه شده است.

خوراک و سوخت صنعت پتروشیمی عادل روزانه ۱.۲ میلیون بشکه نفت خام بطور عمده از پالایشگاه‌ها، NGL ها و میادین گازی تامین می‌شود. این صنعت با وجود برخورداری از زیرساخت‌های گسترده با محدودیت خوراک، چالش سرمایه‌گذاری و ضرورت ارتقاء فناوری مواجه است.

ظرفیت کل در پایان برنامه هفتم باید از ۹۶.۶ به ۱۳۱.۵ میلیون تن افزایش یابد و ظرفیت زنجیره پروپیلن با رشد ۳۴۴ درصدی از ۱.۰۳ به ۴.۶ میلیون تن برسد.

طبق اهداف برنامه هفتم، زنجیره پایین‌ دستی متانول با رشد ۳۹۱ درصدی از ۲.۴ به ۱۱.۶ میلیون تن ارتقاء می‌یابد و زنجیره پایین‌دستی اتیلن ( به‌جز پلی‌ اتیلن) با رشد ۲۸۷ درصدی از ۰.۱۸ به ۰.۷ میلیون تن می‌رسد. همچنین ظرفیت پلی‌اتیلن از ۵.۱۵ به ۸.۶ میلیون تن و ظرفیت آروماتیک‌ها از ۲.۲۸ به ۳ میلیون تن افزایش خواهد یافت.

اجرای ۶۶ طرح پتروشیمی ستون فقرات این مسیر توسعه‌ای و شامل پروژه‌های پایین‌دستی اتیلن و پروپیلن، واحدهای GTO و MTO، طرح‌های متانول و زنجیره‌های پایین‌دستی آن، تولید اوره و آمونیاک، محصولات آروماتیکی و پروژه‌های زیربنایی و یوتیلیتی است. منابع مالی مورد نیاز این پروژه‌ها ۲۴ میلیارد دلار برآورد شده که طراحی الگوهای نوآورانه تامین مالی را ضروری می‌سازد.

راهبردهای کلیدی برای رفع موانع

پیچیدگی مصوبات و مجوزها، محدودیت‌های محیط‌زیستی، تعارض با ذی‌نفعان محلی، ضعف تیم‌های اجرایی برخی پیمانکاران و نیاز به اصلاح نرخ‌های تعدیل ارزی، همگی بر سرعت و کیفیت اجرای پروژه‌ها اثرگذار هستند. اصلاح مصوبات هیات دولت، بازنگری قوانین، ارتقاء صلاحیت پیمانکاران EPC و تقویت نقش تنظیم‌گری شرکت ملی صنایع پتروشیمی در مقررات‌گذاری، پایش و داوری از راهبردهای کلیدی برای رفع این موانع است.

راهکارهای پیشنهادی برای تامین کسری خوراک گاز

توسعه میادین بالادستی با سرمایه‌گذاری هلدینگ‌های پتروشیمی، جمع‌آوری گازهای فلر، استفاده از خوراک‌های جایگزین مانند زغال‌ سنگ، SNG و نفتا، بهینه‌سازی مصرف انرژی و تخصیص گاز صرفه‌جویی‌شده به پتروشیمی ها جزو راهکارهای پیشنهادی برای تامین کسری خوراک گاز است.