نواختن آوای سنج و دمام در عزاداری ابا عبدالله حسین (ع) در گچساران

به گزارش آوای جنوب  از گچساران، ماه محرم و ایام سوگواری اباعبدالله الحسین(ع) هم فرا رسید و دل های شیعیان دوباره رنگ ماتم به خود گرفت.

 براساس این گزارش، هر ساله ماه محرم  به خصوص دهه اول این ماه در  این شهرستان رنگ و بوی خاص خود را دارد و به گونه ای که مردم حسینی و عاشق سید و سالار شهیدان از روزهای قبل آماده برگزاری مراسمات عزاداری سید و سالار شهیدان و ۷۲ تن از یاران باوفایش می‌شوند.

 یکی از مراسماتی که از دیرباز و تاکنون در این شهرستان رواج دارد، آیین دمام زنی و سنج کوبی است که در این مراسم از سازهای دمام، سنج،  شیپور، اشکون، غمبر و بوق استفاده می‌شود.

سنج و دمام  و و بوق(شیپور) هر سه از سازهای تشکیل دهنده این همنوازی است  و به عنوان مهمترین علامت محرم و عزاداری در این شهرستان  به شمار می‌‌آید.

به گفته بسیاری از کارشناسان این عرصه صدای طبل، صدای سم اسبان؛ صدای سنج، صدای بهم خوردن شمشیرها و صدای بوق به معنای شیپور جنگ را برای مخاطب تداعی می‌کند.

در مراسم دمام زنی تعدادی دمام می زنند و تعدادی با در دست داشتن سنج و بوق، دمامزنان را همراهی می کنند.

دمام زنی از دوران گذشته تاکنون علاوه بر مراسمات سینه زنی ایام محرم، برای باخبر کردن مردم از ماه‌های محرم و صفر و دعوت آنها به روضه‌ها و مراسمات عزاداری ابا عبدالله(ع) بویژه در نواحی جنوب غربی تا جنوب شرقی ایران رواج داشته است.

 ورود سه وسیله عزاداری مانند دمام، سنج و شیپور که شاید تاریخچه ورود آن‌ها به هیات های عزاداری این شهرستان فاصله فراوانی با چند دهه اخیر ندارد، اما  امروزه  به علامت آغاز محرم و شروع مراسم عزاداری در هیئت‌ها تبدیل شده است.

دمام‌ها به طور معمول هفت عدد است که یکی از آنها برخلاف دیگر دمام ها نواخته می شود، به این ریتم بشکون گفته می‌شود و هنگام ضرب زدن طرف راست را با ضرب کوچک و طرف چپ دمام را با دست ضربه می زنند. همراه دمام سنج نیز زده می شود که با حرکت ضرب بر هم کوبیده می شود.

دمام را هر کسی نمی‌نوازد، تنها افراد با تجربه می‌توانند دمام بزنند و سر دسته دمام زن ها که ‘اشکون زن’ خوانده می شود، راهنمایی دمام زن‌ها را به عهده می گیرد و با ریتمی متفاوت از دیگران، دمام می زند.

در  شهرستان گچساران قبل از مراسم سینه زنی، مراسم سنج و دمام اجرا می شود، مراسمی که آغاز و آن با صدای شیپور  و برافراشته شدن پرچم‌ها است.

زمان نواختن سنج و دمام چیزی حدود۲۰ الی ۶۰دقیقه قبل از آغاز مراسم سینه‌زنی است و در پاره ای موارد مانند شب و ظهر عاشورا، صف دمام زنان چیزی قریب بر چند ساعت است که در مسافت های طولانی با دستجات دیگر در کوچه و معابر اصلی شهر تا گلزار شهدا این شهرستان  به نوازندگی می‌پردازند.

هنگام نواختن سنج و دمام در روحیه فرد شنونده حس عجیبی ایجاد می ‌شود به ‌طوری‌ که احساس می‌کند می‌ تواند یک تنه به لشکر بزند و با هر زورگویی به نبرد بپردازد.

 انتهای پیام