کنکور و عدالت آموزشی به قلم یدالله مرادی

آوای جنوب / یدالله مرادی

در گفتمان انقلاب اسلامی ، استقلال طلبی در همه ابعاد و جوانب و تلاش برای حفظ و ارتقای هویت ، عزت همراه با پیشرفت و خود اتکایی به عنوان مهمترین محور و هدف تعریف شده است که زمینه ساز این مهم در جامعه با تحول و دگرگونی عمیق و راهبردی حوزه علوم و دانش و آموزش و آموختن تحقق پذیر میشود. به همین جهت بود که با طلوع این انقلاب چتر حمایت و گسترش عدالت در بعد آموزشی علیرغم جنگ و تحریم و مشکلات دیگر به سراسر پهنه ایران بزرگ کشیده شد و لذا جغرافیای بشاگرد از سیستان و بلوچستان ، لوداب و سیلو کلوار از استان کهگیلویه و بویر احمد و ایلام و خراسان جنوبی تا روستاها و سکونت گاههای کویری و مناطق صعب العبور کوهستانی دسترسی به کتاب و دفتر و معلم و قلم و علم پیدا کردند.

آموزش و پرورش رسمی و اداری در طول سالهای گذشته هم با جدیت و احساس وظیفه در تبلور استعدادهای فرزندان مناطق محروم تمام هم و غم خود را بکار گرفتند، تحول آفریدند ولی کافی نبود و همه ظرفیت های نهفته را کوشا نکرد تا اینکه بعد از پایان جنگ تحمیلی موسسات و مراکز غیر دولتی هم توسعه یافتند و سعی کردند تا دایره پوشش خود را به اقصی نقاط کشور بگشایند که یکی از موفق ترین و مطرح ترین آنها کانون فرهنگی آموزش بود که با ابتکار ، خلاقیت ، جدیت ، پیگیری ، دلسوزی و هوش وافر یک چهره آموزشی و ناشناخته در عرصه مدیریت دولتی به نام سید کاظم قلم چی شکل گرفت و در عمل ، مفهوم گسترش عدالت آموزشی را عرضه داشت. شرایط و مسیری را ایجاد کرد تا نوجوان و جوان دور از مرکز کشور هم بتواند روحیه امید ، تلاش و رقابت بیابد خود را با جوانان مرکز کشور و مراکز برخوردار استانها در یک سطح ببیند و تواناییهای خود را به رخ آنها بکشد. این نهاد آموزشی سال به سال پربار تر و به روز تر گردید و امروز نام قلم چی در هر روستا و مدرسه ای به عنوان یک سیستم آموزشی تحول آفرین و توانمند شناخته شده است. یک نمونه از این تاثیر گذاری توجه به نفرات برتر کنکور سراسری طی بیست سال گذشته و بخصوص امسال میباشد.

با اعلام نتایج کنکور به عنوان یک ماراتن علمی تصاویر و نامهایی از فرزندان شهرها و روستاها و مناطق دور افتاده بر صفحات تلویزیون و روزنامه ها می درخشد که هیچکس تصورش را نداشت. پس ،گذری کوتاه فقط به نفرات ممتاز ۲۰ سال گذشته کنکور انداخته شود تا این تحول و شگفتی را ملاحظه و باور کنیم.

تا ۲۰ سال پیش در جمع ۳۰ نفر اول کنکور سراسری به ندرت نامی از یزد و شیراز و تبریز و مشهد دیده می شد اما امروز نه تنها این نامها پر رنگ ملاحظه میشوند که بیرجند ، زاهدان ، اردبیل ، نور و …. گچساران و یاسوج …. خوی و نورآباد و ….. هم جلوه گر میشوند یعنی مناطق و شهرهای کوچک پای در رکاب قطار پیشرفت علمی قرار میدهند و همسان یزد و کرج و اصفهان و حتی جلوتر از آنها خود را به ایران و ایرانی نشان میدهند.

به این آمار دقت کنید :

در جمع ۳۰ نفر اول کشور در کنکور سراسری امسال اتفاق عجیبی افتاده که البته، موفقیت اتفاقی نیست، و آن اینکه در این جمع ۳۰ نفره کشوری تهران با همه امکانات و مراکز و اساتید و مدرسان خبره و مطرح و سرمایه فقط ۶ نفر برتر دارد و شیراز هم به همین اندازه و یزد قطب علمی کشور ۵ نفر را جای داده و اصفهان با همه توانمندیهایش فقط ۳ نفر را به خود اختصاص داده و جالب اینکه کرج با آنهمه عده و عده آموزشی فقط ۱ نفر در این جمع دارد.!!! این در حالی است که : زاهدان ، بیرجند ، قم ، نور ، شمیرانات ، اردبیل ، نجف آباد و…… هر کدام هم یک نفر را در این جمع افتخار آفرین به خود اختصاص داده اند. این تنوع و تعداد حضور مناطق کوچکتر و کمتر توسعه یافته نشان از یک پیشامد نیکو و دگرگونی رقابت آمیزی دارد، که قطعأ آزمونها و کتاب و روش برنامه ریزی کانون فرهنگی آموزش نقش بسیار تاثیرگذار و هدایت گرایانه داشته، زیرا با ایجاد فضای رقابت و به علاوه در سالهای اخیر با طرح بورسیه و بستر مناسب برای رشد دانش آموزان مستمند مستعد همپای و شاید هم بیشتر از آموزش و پرورش رسمی توانسته است حوزه علم و آموزش و عدالت در این بعد را گسترش دهد و شرایطی را شکل داده تا با کمترین هزینه و بهترین روش و مطلوب ترین کار آمدی راه فرزندان مناطق دور افتاده و کمتر توسعه یافته را به دانشگاههای معتبر کشور چون شریف و امیرکبیر و شهید بهشتی و …. هموار و تسهیل نماید (از ۱۰۰ نفر اول تجربی کشور ۹۳ نفر عضو این موسسه بوده اند. در شهر کوچک گچساران از۳۵ نفر رتبه زیر ۱۰۰۰ تاکنون ۳۱ نفر با بیش از سه سال عضویت، از خدمات این مرکز برخوردار بوده و رتبه ۱ و رتبه ۶ تجربی منطقه سه در این شهر از سال ۸۶ عضویت داشته اند.)

این مهم یعنی گسترش عدالت آموزشی با کمترین سرمایه گذاری و اینجاست که باید تهران ، یزد ، اصفهان ، تبریز و شیراز و….. بدانند که رقبایی با انگیزه و نشاط بیشر و کسب آمادگی روزافزون و با برنامه ریزی مدون این موسسه از شهرها و مناطق کوچک و کمتر توسعه یافته برای کسب مدارج و مراتب علمی و ممتاز خیز برداشته اند و این نوید بخش یک حرکت سازنده و پایدار علمی برای کشور و تحرک با خیر و برکت، فرزندان دیار فراموش شده هایی بودند که در سایه نظام اسلامی و گسترش عدالت آموزشی شعار میشود و میتوانیم را عینیت می بخشند.