حذف صفر؛ سیاستی پوپولیستی برای پنهان‌کردن درد تورم

آوای جنوب
یک اقتصاددان با تأکید بر اینکه حذف صفر نمادی از ناکارآمدی و اتکا به سیاست‌های پوپولیستی است گفت کسانی که تصور می‌کنند با پاک‌کردن معلول می‌توانند درد اقتصاد را درمان کنند، در اشتباه‌اند.
با تصویب حذف ۴ صفر از پول ملی در مجلس این موضوع بار دیگر در محافل اقتصادی و رسانه‌ای ایران داغ شده است، اما کارشناسان اقتصادی هشدار می‌دهند که این اقدام در شرایط فعلی بیشتر برای فرار از اصلاحات ریشه‌ای مطرح شده است تا راهکاری واقعی برای مهار تورم.
در همین خصوص علی مروی، اقتصاددان، با بیان اینکه این اقدام بیشتر نمادی از ناکارآمدی، اتکا به سیاست‌های پوپولیستی و نادیده گرفتن ریشه‌هاست گفت: کسانی که فکر می‌کنند با مبارزه با درد یا معلول می‌توانند مسئله را حل کنند، در اشتباه‌اند. تا زمانی که بدون تعارف و با تحمل مشقت‌ها و سختی‌ها وارد عمل نشویم، اقتصاد کشور سامان نخواهد یافت و تورم نیز به‌صورت پایدار مهار نخواهد شد.
مروی ادامه داد: واقعیت این است که چه از لحاظ نظری و چه از نظر تجربیات کشورها، تا زمانی که دولت و سایر ارکان حاکمیت دست به دست هم ندهند تا تورم را به‌صورت ریشه‌ای حل کنند، اتفاق ویژه‌ای رخ نخواهد داد و حتی حذف صفر ممکن است شرایط را بدتر کند.
وی درباره ریشه‌های تورم گفت: ما می‌دانیم ریشه‌های اصلی تورم دو موتور هستند. موتور اول کسری بودجه دولت و موتور دوم خلق پول بی‌ضابطه بانک‌هاست که ناشی از روال‌های فاسد و غیرمولد است.
این اقتصاددان در ادامه به دلایل کسری بودجه اشاره کرد و اظهار داشت : کسری بودجه دولت دو دلیل اصلی دارد؛ نخست اینکه دولت درآمدهایی را که می‌تواند داشته باشد، به راحتی از دست می‌دهد، مانند منابع از دست رفته در تخصیص ارز رانتی و حوزه انرژی. دوم اینکه هزینه‌هایی ناشی از سیاست‌های ناکارآمد و رانتی ایجاد می‌شود، مانند خرید تضمینی گندم که سالانه بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان برای دولت هزینه دارد.
مروی ادامه داد: در سمت بانک‌ها، وقتی نرخ سود بانکی پایین‌تر از نرخ تورم باشد، تسهیلات جذاب می‌شوند و صف‌های سنگینی شکل می‌گیرد. اگر تسهیلات به سمت تولید ملی برود، ضدتورم است اما اگر نظام بانکی فسادآمیز باشد تورم را تشدید می‌کند.
مدیر اندیشکده کسب و کار شریف یادآور شد: رانت‌زدایی از حوزه انرژی، تسهیلات بانکی و سالم‌سازی نظام بانکی فعالیت‌هایی دردآور و طاقت‌فرسا هستند و دولت برای حل ریشه‌ای تورم ناگزیر به مبارزه با این رانت‌هاست.
وی درباره انتظارات تورمی گفت: تا زمانی که ریشه‌ها اصلاح نشود فعالان اقتصادی انتظار دارند وضعیت تورم بدتر شود. اما اگر رانت‌ها اصلاح شوند بانک مرکزی می‌تواند به‌عنوان ابزار کلیدی، انتظارات تورمی ریالی را کنترل کند و اعتماد به این نهاد بازگردد.
مروی در ادامه با بیان تجربیات سایر کشورها توضیح داد: کشورهایی که ریشه‌های تورم را حل نکردند حتی بعد از حذف صفر، دوباره با مشکل مواجه شدند؛ مانند زیمباوه، ونزوئلا و آرژانتین. در مقابل کشورهای موفق مانند ترکیه و برزیل ابتدا تورم را با تعهد دولت به انضباط مالی و مبارزه با فساد مهار و سپس صفرها را حذف کردند.
این اقتصاددان تأکید کرد: حذف صفر در شرایط فعلی ایران نماد ناکارآمدی و فرار از اصلاحات اساسی است و بدون پرداختن به ریشه‌ها، مسئله حل نمی‌شود. تا زمانی که سراغ رانت‌زدایی از حوزه‌های مختلف نرویم، اقتصاد سامان نمی‌یابد و تورم پایدار مهار نخواهد شد.
#حذف_صفر
#پول_ملی
#تورم