پزشکیان در یاسوج؛ تنها، محتاط، بدون برنامه؟ سفر بی‌وزیر؛ پزشکیان تنها می‌آید؟

در آستانه سفر بی‌وزیر پزشکیان به کهگیلویه و بویراحمد، پرسش‌ها درباره ضرورت این سفر پشت درهای بسته اوج گرفته است؛ سفری که نه همراهان تصمیم‌ساز دارد و نه شفافیتی برای افکار عمومی، و همین امر انتقادها را تشدید کرده است.

سفر مسعود پزشکیان به کهگیلویه و بویراحمد در حالی انجام شده یا قرار است انجام شود که برخلاف سنت معمول سفرهای استانی، هیچ‌یک از وزرای کابینه او همراهش نیستند؛ موضوعی که بلافاصله فضای رسانه‌ای و سیاسی استان را ملتهب کرده و پرسش‌های جدی درباره هدف، فایده و ضرورت چنین سفری ایجاد کرده است. معمولاً سفرهای رئیس‌جمهور به استان‌ها با حضور چندین وزیر و تیم‌های اجرایی همراه است تا تصمیمات مهم در همان‌جا و با حضور وزرای مرتبط جمع‌بندی شود، اما این‌بار غیبت کامل وزرا این شائبه را تشدید کرده که «سفر تنها یک نمایش» یا صرفاً یک «حضور تشریفاتی» است، نه یک اقدام عملیاتی برای حل مسائل دیرینه استان.

نخستین پرسش، ضرورت سفر در چنین شرایطی است. اگر قرار است هیچ‌کدام از وزرا حضور نداشته باشند، اگر قرار نیست در محل درباره پروژه‌ها تصمیم‌گیری شود، و اگر قرار است بخش بزرگی از برنامه‌ها در جلسات پشت درهای بسته و بدون حضور رسانه‌های محلی برگزار شود، چه نیازی به سفر رئیس‌جمهور وجود داشت؟ آیا نمی‌توانست این جلسات محرمانه یا هماهنگی‌های اداری در تهران انجام شود؟ یا آیا ضرورتی واقعی وجود داشت که پزشکیان به مرکز یکی از محرومترین استان‌های کشور بیاید بدون اینکه ابزار تصمیم‌سازی یعنی وزرا را همراه داشته باشد؟

مسئله مهم‌تر، زمینه سیاسی و اجتماعی سفر است. درست در روزهایی که موضوع سدهای ماندگان و خرسان به یک مطالبه گسترده عمومی و رسانه‌ای تبدیل شده بود، تجمعات مردمی لغو شد، و همزمان دولت با اعمال محدودیت‌های کم‌سابقه از حضور خبرنگاران استان در نشست‌های رئیس‌جمهور جلوگیری کرد.

این مجموعه رفتارها این گمانه را تقویت کرده که هدف اصلی سفر نه «شنیدن صدای مردم»، بلکه «مدیریت فضای سیاسی» و «پرهیز از برخورد مستقیم با پرسش‌های سخت» بوده است. در چنین حالتی طبیعی است که نبود وزرا به‌معنی نبود اراده‌ای برای تصمیم‌سازی نیز تلقی شود؛ چراکه اگر قرار بود درباره سدها، آب، اشتغال، یا زیرساخت‌ها تصمیم‌گیری شود، حضور وزیر نیرو، کار، اقتصاد، کشور برنامه‌ریزی ضروری بود.

اما بخش دیگر ماجرا، تأثیرات منفی چنین سفرهایی بر اعتماد عمومی است. مردم استان به‌خوبی می‌دانند که بسیاری از مصوبات سفرهای استانی بدون حضور وزرا عملاً ضمانت اجرایی ندارند. آنان تجربه سفرهای قبلی رؤسای جمهور را دارند؛ سفرهایی که معمولاً با حضور وزرا همراه بود و خبرنگاران محلی می‌توانستند پرسش‌های مستقیم و حتی چالشی مطرح کنند. این‌بار اما هم وزرا غایب هستند و هم خبرنگاران حذف شده‌اند؛ این دو غیبت هم‌زمان موجب شده سفر بیش از آنکه «اقدام» تلقی شود، به «پیام» بدل شود؛ پیامی که متأسفانه از نگاه افکار عمومی پیام خوشایندی نیست. در چنین شرایطی مردم به‌جای شنیدن برنامه‌ها و سیاست‌ها، تنها شاهد یک حضور محافظه‌کارانه و کم‌رمق خواهند بود.

از سوی دیگر، غیبت وزرا باعث می‌شود وعده‌های احتمالی رئیس‌جمهور وزن اجرایی کمتری داشته باشد. وقتی مسئول مستقیم پروژه‌ها، طرح‌ها یا بودجه‌ها در سفر حضور ندارد، هیچ تضمینی برای اجرا وجود ندارد. چه کسی قرار است در لحظه توضیح دهد که سد ماندگان باید متوقف شود یا ادامه یابد؟ بدون وزیر نیرو، وزیر راه، وزیر اقتصاد، وزیر کشور یا رئیس سازمان محیط‌ زیست، تصمیمی جدی نمی‌تواند گرفته شود، و این یعنی سفر عملاً فاقد «توان عملیاتی» است.

در نهایت، این سفر—حداقل در شکل فعلی—برای بخش قابل توجهی از جامعه استان این پرسش اساسی را ایجاد کرده که: آیا بهتر نبود رئیس‌جمهور زمانی به استان بیاید که همراه با تیم کامل وزرا و با برنامه‌ای شفاف به میان مردم برود؟ آیا سفر بدون حضور خبرنگاران محلی و بدون وزرا چیزی غیر از تضعیف اعتماد عمومی و گسترش شکاف میان «مرکز تصمیم‌گیری» و «استان مطالبه‌گر» به همراه دارد؟

پاسخ‌های دولت، تا این لحظه، نتوانسته افکار عمومی را قانع کند. و شاید همین عدم شفافیت، مهم‌ترین نکته سفر باشد: سفری که بیشتر از آنکه به مردم پاسخ دهد، خودش تبدیل به یک پرسش بزرگ شده است.

انتهای خبر/