مهمترین اقدام‌های پژوهشی در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب

رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب با تبیین مهمترین اقدام‌های پژوهشی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، از اجرای ده‌ها پروژه در حوزه پژوهش، تولید بار اول، تحصیلات تکمیلی و هوش مصنوعی خبر داد و گفت: در پنج سال اخیر، تعداد پروژه‌های پژوهشی ۲.۵ برابر و حجم مالی آنها بیش از ۱۱ برابر افزایش یافته است.

رحیم سیلاوی درباره مأموریت‌های حوزه پژوهش و فناوری در شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب اظهار کرد: در مدیریت پژوهش و فناوری، مسیرهای متنوعی برای اجرای پروژه‌ها پیش‌بینی شده است که شامل پروژه‌های پژوهشی، پروژه‌های تحصیلات تکمیلی، فرصت‌های مطالعاتی و پروژه‌های پژوهانه ویژه استادان دانشگاه و پروژه‌های «تولید بار اول» با هدف حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و ساخت داخل تجهیزات، ابزارها و نرم‌افزارهای مورد نیاز صنعت نفت می‌شود.

وی در پاسخ به پرسشی درباره تازه‌ترین وضع پروژه‌های پژوهشی مناطق نفت‌خیز جنوب گفت: هم‌اکنون حدود ۴۰ پروژه پژوهشی فعال به ارزش ۲۶۳ میلیارد تومان در حال اجراست، همچنین ۱۰ پروژه پژوهشی به ارزش حدود ۲۲ میلیارد تومان خاتمه یافته و ۱۱ پروژه دیگر به ارزش ۷۷ میلیارد تومان به مرحله امضای قرارداد رسیده‌اند. افزون بر این ۹ پروژه با ارزش ۱۸۱ میلیارد تومان همه فرآیندهای اداری را طی کرده و در آستانه امضای قرارداد هستند.

پشتوانه اصلی پژوهش‌، پایان‌نامه تحصیلات تکمیلی

رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، بخش تولید بار اول را یکی از مهم‌ترین محورهای فعالیت پژوهش و فناوری این شرکت دانست و افزود: در این بخش ۱۹ پروژه جاری به ارزش حدود ۳۵۰۰ میلیارد تومان در حال اجراست، همچنین ۵ پروژه به ارزش ۴۴۰ میلیارد تومان به نتیجه رسیده و سبب تولید کالا، تجهیزات یا نرم‌افزار بومی برای نخستین بار در کشور شده است. افزون بر این، ۵ پروژه دیگر با ارزش ۳۲۰۰ میلیارد تومان مجوز امضای قرارداد تولید بار اول را از معاونت علمی ریاست‌جمهوری دریافت کرده‌اند و ۱۱ پروژه نیز در مرحله صدور مجوز قرار دارند.

سیلاوی ادامه داد: در چند سال اخیر، حدود ۱۶۰۰ پروژه تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکتری با حمایت مالی و معنوی مناطق نفت‌خیز جنوب اجرا شده است. امسال ۱۴۱ پروژه تحصیلات تکمیلی فعال بوده و ۳۴ پروژه نیز خاتمه یافته‌اند.

وی با بیان اینکه اعتبارات این پروژه‌ها متناسب با اهمیت آنها نیست، تأکید کرد: بسیاری از پروژه‌های پژوهشی و حتی تولید بار اول از دل همین پایان‌نامه‌ها و رساله‌های کارشناسی ارشد و دکتری شکل می‌گیرد و لازم است حمایت مالی از این حوزه افزایش یابد تا انگیزه دانشگاه‌ها برای ورود جدی‌تر تقویت شود.

۸۹ درصد پروژه‌ها در خدمت صنعت نفت و گاز

رئیس پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب درباره پروژه‌های «پژوهانه» که در دو تا سه سال اخیر تعریف شده‌اند، اظهار کرد: این پروژه‌ها از سوی استادان دانشگاه و از طریق سامانه‌های تخصصی فراخوان می‌شوند. اگرچه به‌دلیل نوپا بودن، تعداد آنها هنوز زیاد نیست، اما امسال ۶ پروژه پژوهانه امضا و اجرایی شده و ۶ پروژه دیگر نیز در ماه‌های اخیر به مرحله قرارداد رسیده‌اند. کیفیت و کاربردی بودن نتایج، مهم‌ترین معیار انتخاب این پروژه‌هاست.

رحیم سیلاوی با بیان اینکه حدود ۸۹ درصد پروژه‌های پژوهشی به‌طور مستقیم با تولید نفت و گاز مرتبط هستند، افزود: این پروژه‌ها چه در بخش زیرسطحی شامل چاه‌ها و مخازن و چه در بخش سطح‌الارض شامل تأسیسات و خطوط لوله، به‌طور مستقیم به افزایش و پایداری تولید کمک می‌کنند. حدود ۱۱ درصد پروژه‌ها نیز در حوزه‌های پشتیبانی از تولید، ایمنی، محیط زیست و منابع انسانی تعریف شده‌اند.

وی با اشاره به رشد چشمگیر فعالیت‌های پژوهشی گفت: در پنج سال اخیر، تعداد پروژه‌ها حدود ۲.۵ برابر و از نظر مالی حدود ۱۱ برابر افزایش یافته است. این رشد به‌ویژه در ۱.۵ تا دو سال اخیر و در دولت چهاردهم، به‌خصوص در حوزه تولید بار اول، کاملاً محسوس بوده است و در برخی بخش‌ها رشد سه تا چهار برابری را شاهد بوده‌ایم.

پایش و بهینه‌سازی هوشمند میادین نفتی جنوب

رئیس پژوهش و فناوری مناطق نفت‌خیز جنوب درباره ورود شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب به حوزه هوش مصنوعی گفت: در یک سال اخیر تعداد قابل‌توجهی پروژه پژوهشی مبتنی بر هوش مصنوعی تعریف و وارد مرحله اجرا یا طی کردن مراحل امضا قرارداد شده است. به همین منظور حدود ۱۰ پروژه پژوهشی و ۱۱ پروژه پژوهانه تعریف شده است و در حال اجرا یا طی کردن مراحل انعقاد قرارداد هستند. این پروژه‌ها در بخش‌های طراحی داشبوردهای هوشمند پایش و بهبود تولید نفت و گاز و به‌کارگیری تحلیل داده‌ها و آنالیز عملکرد دستگاه‌ها و تجهیزات در فرآیندهای عملیاتی است که در آینده نزدیک نتایج آنها نمایان می‌شود.

سیلاوی در تشریح برنامه‌های پژوهشی افزود: یکی از پروژه‌های کلیدی، پروژه‌ «WRFM» یا رصد و بهینه‌سازی تولید میادین نفت و گاز با استفاده از آنالیز داده‌ها و هوشمندسازی است. این پروژه‌ها برای ۶ میدان نفتی بزرگ جنوب کشور تعریف شده است و داده‌های سطح‌الارض و زیرسطح مخازن به‌صورت همزمان آنالیز و الگوریتم‌های هوشمندسازی برای پیش‌بینی عملکرد آینده میادین و ارائه راهبرد تولید بهینه از آنها به‌کار گرفته می‌شوند.

وی در پاسخ به پرسشی درباره همکاری با شرکت‌های خارجی اظهار کرد: در پروژه‌هایی که مجریان آنها دانشگاه‌های مختلف کشور هستند، حدود ۷۰ درصد از این پروژه‌ها، دانشگاه‌ها با استادان و مشاوران خارجی همکاری دارند. در پروژه‌های تولید بار اول نیز مجریان اغلب با شرکت‌های خارجی در ارتباط هستند تا دانش فنی و فناوری مورد نیاز منتقل و بومی‌سازی شود. در پروژه‌های تولید بار اول، انتقال فناوری و تدوین دانش فنی بیش از جذب مستقیم سرمایه‌گذاری خارجی مورد توجه است.