هدف بزرگ صنعت نفت جمع‌آوری روزانه ۴۳ میلیون مترمکعب گاز مشعل می‌باشد

محمدپور رئیس کارگروه جمع‌آوری گازهای مشعل وزارت نفت اعلام کرد: با دستور مستقیم رئیس‌جمهوری و تدابیر ویژه وزیر نفت، پروژه‌های جمع‌آوری گازهای همراه مشعل در کشور با شتابی بی‌سابقه دنبال می‌شود و هدف این است که تا پایان سال ۱۴۰۶ بیش از ۴۰ میلیون مترمکعب در روز از گازهای مشعل جمع‌آوری شود.

آوای جنوب، محسن محمدپور، رئیس کارگروه جمع‌آوری گازهای مشعل وزارت نفت گفت: با دستور مستقیم رئیس‌جمهوری و تدابیر ویژه وزیر نفت، پروژه‌های جمع‌آوری گازهای همراه مشعل در کشور با شتابی بی‌سابقه دنبال می‌شود و هدف این است که تا پایان سال ۱۴۰۶ بیش از ۴۰ میلیون مترمکعب در روز از گازهای مشعل جمع‌آوری شود.

این هدف در واقع تحقق زودتر از موعد اهداف برنامه هفتم توسعه است که عدد ۱۶ میلیارد مترمکعب در سال را برای پایان برنامه تعیین کرده است.

هم‌اکنون پنج پروژه بزرگ ملی در این حوزه در حال اجراست. همه این پروژه‌ها با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اجرا می‌شود و وزارت نفت در نقش تسهیل‌گر، پشتیبانی لازم را در حوزه مجوزها، زیرساخت‌های اولیه مانند آب و برق و رفع موانع اداری به‌عهده دارد تا پروژه‌ها با سرعت به مرحله بهره‌برداری برسند.

پروژه‌های اصلی جمع‌آوری گازهای مشعل کشور

هم‌اکنون پنج پروژه بزرگ ملی در این حوزه در حال اجراست. نخست، پروژه ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ دهلران که گازهای همراه و مشعل را در حوزه شرکت نفت مناطق مرکزی در استان ایلام جمع‌آوری می‌کند. دوم، پروژه ان‌جی‌ال ۳۲۰۰ یا پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس که گاز مشعل در منطقه غرب کارون و حوزه کاری شرکت نفت و گاز اروندان را جمع‌آوری می‌کند. سوم، طرح جمع‌آوری گازهای مشعل توسط پتروشیمی مارون برای میدان‌های اهواز و مارون است، این طرح نه‌تنها اقدام به جمع‌آوری، بلکه اقدام به بهسوزی و کاهش آلایندگی مشعل‌ها تا زمان جمع‌آوری نیز می‌کند

چهارم، پروژه بزرگ جمع‌آوری گازهای مشعل در پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس است که نزدیک به ۱۷ میلیون مترمکعب گاز در روز را از مشعل‌های میدان‌های مارون، آغاجاری، رگ سفید، گچساران و بی‌بی‌حکیمه جمع‌آوری می‌کند. پروژه پنجم نیز مربوط به حوزه دریایی (آف‌شور) است که حدود ۸ میلیون مترمکعب در روز از گاز میدان‌های فروزان و سایر میدان‌های دریایی را جمع‌آوری می‌کند.

افزون بر این طرح‌ها، چند پروژه کوچک‌تر در پالایشگاه‌های گازی عسلویه (سایت‌های پارس ۱ و پارس ۲) تعریف شده که درمجموع حدود ۷ میلیون مترمکعب گاز مشعل در روز را جمع‌آوری خواهند کرد. وزارت نفت برای دوره گذار تا بهره‌برداری کامل این پروژه‌های بلندمدت، طرح‌های کوتاه‌مدتی نیز اجرا کرده که در قالب قراردادهای موقت مزایده و فروش، گازهای مشعل را جمع‌آوری و فرآوری می‌کند تا از هدررفت حتی یک فوت‌مکعب گاز نیز جلوگیری شود.

نکته مهم این است که همه این پروژه‌ها با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اجرا می‌شود و وزارت نفت در نقش تسهیل‌گر، پشتیبانی لازم را در حوزه مجوزها، زیرساخت‌های اولیه مانند آب و برق و رفع موانع اداری به‌عهده دارد تا پروژه‌ها با سرعت به مرحله بهره‌برداری برسند.

منافع اقتصادی و زیست‌محیطی جمع‌آوری گازهای مشعل برای کشور

ارزش اقتصادی گازهای جمع‌آوری‌شده بسیار بالاست. اگر نرخ جهانی گاز (حدود ۳۰ سنت برای هر مترمکعب) را مبنا قرار دهیم، هر روز تأخیر در جمع‌آوری گاز مشعل معادل میلیون‌ها دلار زیان برای اقتصاد کشور است. افزون بر آن، این گازها در قالب گاز خشک، میعانات و ترکیبات قابل فروش، منبعی برای صنایع پایین‌دستی، پتروشیمی‌ها و شبکه سراسری گاز خواهند بود و به رفع ناترازی انرژی کمک می‌کنند.

از منظر زیست‌محیطی نیز اهمیت این طرح دوچندان است. وزارت نفت طرح‌های بهسوزی مشعل‌ها را آغاز کرده تا با تأمین هوای کافی و جداسازی ترکیبات سنگین، مشعل‌ها با شعله آبی و بدون دود بسوزند. اکنون در میدان اهواز، یکی از این پروژه‌ها اجرا شده و دود مشعل به‌طور کامل حذف شده است. این اقدام ضمن کاهش آلاینده‌ها، سلامت ساکنان مناطق نفت‌خیز را بهبود می‌بخشد.

درمجموع جمع‌آوری گازهای مشعل یک اقدام ملی با سه دستاورد بزرگ شامل کمک به اقتصاد کشور، بهبود وضعیت تراز انرژی و صیانت از محیط زیست است. به همین دلیل مقام معظم رهبری، رئیس‌جمهوری و وزیر نفت این موضوع را با جدیت و حساسیت ویژه دنبال می‌کنند و بر جمع‌آوری گازهای مشعل تأکید ویژه‌ای دارند.

پیش‌بینی شما از وضعیت این پروژه‌ها تا سه سال آینده چیست؟

با اتکا به حمایت‌های ویژه وزیر نفت و پیگیری مستمر رئیس‌جمهوری، ما متعهدیم تا دو سال آینده، اهداف برنامه هفتم توسعه را درباره جمع‌آوری گازهای همراه محقق کنیم، یعنی جمع‌آوری سالانه ۱۶ میلیارد مترمکعب گاز مشعل، معادل ۴۳ میلیون مترمکعب در روز به نتیجه خواهد رسید.