روحانی ۲۹۲ روز دیگر فرصت دارد

دولت می‌گفت”سانتریفیوژ باید بچرخد، چرخ اقتصاد و زندگی مردم هم باید بچرخد”. اکنون اما اوضاع معیشتی مردم بدتر شده و حتی گزارش‌های رسمی دولتی نیز نمی‌تواند سرپوش بر گرانی‌ها بگذارد.

آوای جنوب؛

دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری قرار است ۲۹ اردیبهشت ماه سال آینده برگزار شود. از امروز هم که حساب کنیم، ۲۹۲ روز دیگر تا پایان دوران ریاست جمهوری حسن روحانی باقی مانده است. اینکه او بخواهد در این روزها، چه روندی را در پیش گیرد، هم هنوز مشخص نیست. حتی راجع به اینکه آیا قرار است سایه سنگین سیاست همچنان بر اقتصاد حاکم باشد یا برعکس، اقتصاد ایران گامی پیش به جلو بردارد، هم هنوز نمی‌توان باصراحت قضاوت کرد. دولت بعد از گذشت این همه روز از عمرش، هنوز مشخص نیست استراتژی اقتصادی‌اش چگونه است و کدام بخش اقتصاد را قرار است در اولویت کاری خود قرار دهد. تنها این مهار تورم است که به یک اصل نانوشته در دولت تبدیل شده و همه چیز را هم تحت‌الشعاع خودش قرار داده است.

هر چقدر هم که فعالان اقتصادی می‌گویند حاضرند رونق را به بهای چند درصد تورم بالاتر بپردازند، دولت زیر بار نمی‌رود و رکود را بر افزایش تورم ترجیح می‌دهد. اکنون نه خبری از رونق واحدهای تولیدی هست و نه مردم اوضاع معیشتی مناسبی دارند. در حالیکه حسن روحانی در همان روزهای ابتدایی روی کارآمدنش، آن زمان که موضوع مذاکرات در پرونده هسته‌ای ایران با ۱+۵ زیاد مطرح بود، اعلام کرد که “سانتریفیوژ باید بچرخد، چرخ اقتصاد و زندگی مردم هم باید بچرخد”. موضوعی که اکنون، شک و تردیدهای زیادی راجع به تحقق آن وجود دارد.

اعلام رسمی گرانی ۱۰ گروه کالایی از ۱۱ گروه مورد بررسی دولت

حال روزها است که مردم علیرغم اینکه خبرهای کاهش تورم را از دولت می‌شنوند، همیشه این سوال در ذهنشان پیش می‌آید که چرا پایین رفتن تورم را در زندگی روزمره خود احساس نمی‌کنند و چرا خبری از رونق کسب و کارشان نیست و چرا حتی اکنون که سانتریفیوژها تعطیل شده‌اند، آنها به جای اینکه سر کارشان باشند، خانه نشین شده و به سیل بیکاران پیوسته‌اند.

حتی گزارش‌های بانک مرکزی هم به خوبی این را نشان می‌دهد که سفره مردم کوچکتر شده و فعلا هم خبری از رونق نیست. پای درد دل مردم هم که می‌نشینی، از کوچکتر شدن سفرهایشان گلایه دارند و معتقدند که تا قبل از اجرای توافق‌نامه هسته‌ای، اوضاع بهتری داشتند. آنها می‌گویند که سیاست‌های دولت، هیچ نمودی در زندگی شان ندارد و علاوه بر اینکه تعداد بیکاران خانواده‌شان بیشتر شده، هزینه‌های زندگی هم بالا رفته و قدرت خرید آنها به شدت کم شده است.

در تازه ترین گزارشی که بانک مرکزی ۵ روز پیش اعلام کرد، قیمت بیش از نیمی از اقلامی که در سبد ارزیابی بانک مرکزی برای تغییرات خرده‌فروشی قرار می‌گیرد، با افزایش مواجه بوده است. بررسی‌های این نهاد دولتی نشانگر این است که قیمت پنیر، تخم‌مرغ، برنج، انواع حبوبات، برخی انواع میوه، خیار و وپیاز، قند، شکر، روغن نباتی و مرغ، با افزایش مواجه بوده‌اند. حتی قیمت برخی از اقلام، بیش از ۴۰ درصد فقط نسبت به سال گذشته تغییر داشته است. البته در سطح خرده‌فروشی‌ها و برخی مغازه‌ها، قیمتها بسیار بیشتر از آنچه که بانک مرکزی اعلام کرده، با افزایش مواجه بوده است.

کارنامه افزایش قیمت اقلام غذایی در دولت روحانی

یعنی دولت در گزارش رسمی خود هم می‌گوید که در یکساله گذشته یعنی از مرداد ۹۵ نسبت به مرداد ۹۴، گروه لبنیات ۳.۶ درصد، تخم مرغ ۴.۴ درصد، برنج ۴۱.۶ درصد، حبوب ۲۸.۸ درصد، میوه های تازه ۱۲.۴ درصد، گوشت قرمز ۰.۹ درصد، گوشت مرغ ۱۹.۹ درصد، قند و شکر ۳۸.۵ درصد و چای ۱۴.۸ درصد افزایش قیمت داشته‌اند. همین گزارش به تنهایی کافی است که بگوید اوضاع معیشتی مردم چقدر بدتر شده است. حال دیگر، نه سانتریفیوژها می‌چرخد، نه چرخ اقتصا و زندگی مردم.

البته گزارش بانک مرکزی در هفته منتهی به ۱۶ مرداد سال ۹۴، باز هم افزایش قیمت‌ها به نسبت سال ۹۳ را نشان می‌داد. سال گذشته بانک مرکزی در آمار خود از تغییرات قیمت یکساله خرده فروشی اعلام کرد که در فاصله مرداد سال ۹۳ تا مرداد سال ۹۴، نرخ لبنیات ۵.۳ درصد، برنج ۹.۱ درصد، حبوب ۲۰.۵ درصد، میوه های تازه ۸.۲ درصد، سبزی های تازه ۱۳.۳ درصد، گوشت قرمز ۷.۶ درصد، قندو شکر ۵ درصد، چای ۳.۵ درصد و روغن نباتی ۰.۹ درصد افزایش داشته است.

حتی گزارشی که بانک مرکزی در مرداد سال ۹۳ هم اعلام کرد، باز هم افزایش قیمت برخی اقلام نسبت به سال ۹۲ که سال آغازین دولت یازدهم بود را نشان می‌دهد. بر اساس اعلام آن روزهای بانک مرکزی که تغییرات قیمتی گروههای کالایی در هفته اول مرداد سال ۹۳ نسبت به سال ۹۲ را نشان می‌داد، به صراحت آمده بود که قیمت لبنیات نسبت به هفته اول مرداد سال گذشته(۹۲) معادل ۲۷.۴ درصد، تخم مرغ ۳.۵ درصد، برنج ۲.۸ درصد، میوه های تازه ۳۱ درصد، سبزی های تازه ۶.۸ درصد، گوشت قرمز ۶.۵ درصد، گوشت مرغ ۶.۵ درصد، قند و شکر ۹.۷ درصد، چای ۵.۳ درصد و روغن نباتی نیز ۳.۹ درصد افزایش نشان می‌دهد.

جدول مستند گرانی‌های اعلام شده از سوی بانک مرکزی در اقلام غذایی

قیمتهای بازار، چراغ قرمز افزایش تورم را رد کرد

بازار اما حکایتی دیگر از گرانی‌ها دارد. حتی برخی بازاری‌ها معتقدند که آنچه که بانک مرکزی در گزارش‌های رسمی خود وارد می‌کند، آنچیزی نیست که در بازار اتفاق می‌افتد، اگرچه به هرحال باید نظر بانک مرکزی را به عنوان یک مرجع رسمی انتشار گزارش قیمت خرده‌فروشی پذیرفت. به هرحال آنچه که گزارش‌های میدانی از بازار می‌گویند، حداقل در بسیاری از اقلام، افزایش قیمت بیشتر از آن چیزی است که در گزارش بانک مرکزی آمده است.

اکنون عمده‌فروشان بازار مولوی هم به خوبی می‌دانند که نسبت به سالهای گذشته، چقدر قیمتها گران شده و مردم چقدر قدرت خریدشان پایین رفته است.

مردم از اوضاع بد معیشتی می گویند

یکی از عمده‌فروشان بازار مولوی می‌گوید: قیمت ها در برخی از کالاهای مورد نیاز مردم از جمله برنج و روغن و حبوبات به شدت افزایش داشته و نسبت به سال ۹۲ بیش از ۵۰ درصد گران شده است. حتی باید گفت که در هفته های گذشته، قیمت نسبت به سال گذشته حتی، بالغ بر ۴۰ درصد افزایش داشته است و می توان گفت که برنج در دولت فعلی، بالای ۱۰۰ درصد گران شده و قیمت برخی انواع برنج، حتی دو برابر هم شده است.

او می‌افزاید: حتی برخی از مردم که برنج‌های نیم دانه را می خریدند و با برنج‌های سالم مخلوط کرده و استفاده می کردند هم اکنون دیگر نمی‌توانند برنج سالم بخرند و مجبورند فقط برنج نیم دانه که البته قیمتش هم چندان ارزان نیست و برای برخی انواع برنج های ایرانی، بین ۷ تا ۹ هزار تومان است، خریداری کنند. اوضاع اقتصادی مردم افتضاح‌تر از این است که دولتمردان می‌گویند.

در همین حال، مردی میانسال که برای خرید حبوبات مراجعه کرده است، در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافته و مشاهده می‌شود که برخی به جای خرید اقلام غذایی به خریدهایی رو آورده‌اند که واقعا صحبت کردن از آن، شاید همه را ناراحت کند. مسئولان باید فکری به حال مردم کنند.

او می‌افزاید: کافی است مسئولان سری به میادین میوه و تره بار بزنند تا متوجه شوند که مردم چطور میوه های گندیده ارزان را با حرص و ولع خریداری می‌کنند و چند قدم آنطرف تر می‌ایستند تا آن را کمی مرتب کرده و بعد به خانه خود ببرند و به فرزندانشان دهند. اوضاع و احوال معیشتی مردم اصلا خوبی نیست. برخی کالاها واقعا از سبد مصرفی مردم خارج شده است و این انصاف نیست.

به هرحال به نظر می‌رسد که دولت باید فکری به حال اقتصاد کند تا چرخ‌هایش بچرخد، بیکاران صاحب شغل شوند و مردم حداقل درآمدی داشته باشند تا زندگی خود را بگذرانند. شاید بهتر باشد رئیس جمهور در ۲۹۲ روز باقیمانده از عمر دولتش، نقطه‌ای درخشان از بهبود معیشت مردم و رونق اقتصادی به جای بگذارد.