آغاز طرح ساماندهی دست فروشان

مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران اعلام کرد که طرحی برای ساماندهی دست فروشان مترو و سطح شهر در حال اجراست و بازارهایی خاص برای ادامه فعالیت فروشندگان علاقه‌مند در نظر گرفته شده است. در این طرح، اتباع خارجی از فعالیت دست فروشی در مترو منع می‌شوند و سایر دست فروشان در قالب برنامه‌های آموزشی و حمایتی، به سمت ایجاد کسب‌وکارهای رسمی هدایت خواهند شد.

دست فروشی راهکار اقشار ضعیف و کم‌مهارت شهری برای تامین هزینه‌های زندگی روزانه‌ است ولی مشکل آن‌جا زیاد می‌شود که در نتیجه از دست رفتن سایر مشاغل‌ روز به روز بر تعداد افراد دستفروش افزوده و همین امر به مشکلی برای مدیران شهری و شهرداری‌ها تبدیل شده است.

آوای جنوب، مجتبی اقوامی مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران از ساماندهی دست فروشان پایتخت با اولویت متروی تهران خبر داد و گفت: اتباع دست فروش از مترو و سطح شهر طرد می‌شوند.

مجتبی اقوامی پناه با اشاره به طرح ساماندهی دست فروشان در تهران، اظهار کرد: طبق نامه‌ای که به مدیرعامل شرکت متروی تهران زدیم، مقرر شد دست‌فروشان اتباع خارجی که حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر از مجموع حدود ۳ هزار دستفروش مترو را شامل می‌شوند، اجازه فعالیت نداشته باشند.

او با بیان اینکه تفاوتی ندارد که این افراد، اتباع مجاز هستند یا غیرمجاز، ادامه داد: تحقق این امر با کنترل ورود آنها از گیت‌های مترو امکان‌پذیر است و در حال حاضر نیز تغییرات محسوسی در همین راستا ایجاد شده است.

مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران تصریح کرد: در گام دوم برنامه ساماندهی، مقرر شده است سایر دستفروشان مترو که پیش‌تر شناسایی شده‌اند، در قالب گروه‌های ۵۰۰ نفره، در جلسات آموزشی شرکت کنند. این آموزش‌ها با همکاری آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای برگزار خواهد شد. در کنار آن، تفاهم‌نامه‌ای نیز با «صندوق کارآفرینی امید» به امضا رسیده که براساس آن، تسهیلاتی به این افراد تعلق خواهد گرفت. هدف این است که دستفروشان با یادگیری مهارت و دریافت تسهیلات، از رسته‌ی دستفروشی خارج شده و صاحب کسب‌وکار شوند.

وی افزود: برای افرادی هم که تمایل دارند همچنان در زمینه فروش فعالیت کنند، بازار‌های فاخری تدارک دیده شده تا فعالیت‌شان را از مترو و سطح شهر به این بازار‌ها منتقل کنند. با این حال، اولویت اصلی ما ساماندهی دستفروشان مترو است.

اقوامی پناه درباره اینکه برنامه طراحی‌شده تا چه حد قابلیت اجرا دارد و چقدر واقع‌بینانه است، گفت: در تمام دنیا دستفروشی وجود دارد؛ ما نیز با دیدگاه ایده‌آل‌گرایانه یا رویکرد “سنگ بزرگ علامت نزدن است” وارد عمل نشده‌ایم. هدف ما ورود به این مسئله است تا بتوانیم در گام اول اتباع خارجی از عرصه دستفروشی مترو که حدود ۱۰ درصد از مجموع دستفروشان مترو را شامل می‌شوند، حذف کنیم.

وی افزود: در مرحله بعد، تلاش داریم حدود ۳۰ درصد دیگر از افراد غیراتباع را چه از طریق مهارت‌آموزی، چه با هدایت به بازار‌های فاخر ساماندهی کرده و از فضای مترو خارج کنیم، اما در این مسیر، رویکرد ما سلبی نیست.

مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران تصریح کرد: نظر شهردار تهران این است که با استفاده از اقدامات ایجابی، برای این افراد دوره‌های آموزشی برگزار کنیم و کار‌های فرهنگی مستمر به‌صورت دوره‌ای (مثلاً هر شش ماه) انجام دهیم تا بتوانیم آنها را متقاعد کنیم به سمت حرفه‌های مهارتی حرکت کنند.

وی در پایان گفت: قرار نیست با رویکرد‌های گذشته، یعنی ممانعت قهری از فعالیت و جمع‌آوری بساط آنها در مترو و واگن‌ها مواجه شویم بلکه در فضای کنونی که مردم با مشکلات متعددی مواجه هستند، تمرکز بر رویکرد‌های فرهنگی، رسانه‌ای و اقناعی نسبت به برخورد سلبی، اولویت بالاتری دارد. هرچند می‌توان رفتار سلبی داشت، اما باید توجه کرد که در بسیاری از کشور‌های پیشرفته نیز دستفروشی وجود دارد. با این حال، در شرایط فعلی که نیاز به انسجام ملی احساس می‌شود، اولویت با اقدامات اقناعی است.

اقوامی پناه تصریح کرد: با وجود اولویت دادن به رویکرد‌های فرهنگی و حمایتی، در برخی موارد ناچار به برخورد سلبی هستیم مانند برخورد با اتباع که مجبور به طرد آنها هستیم و در این برخورد مصمم و جدی هستیم علاوه بر این با مافیا هم برخورد میکنیم که آنها را شناسایی کرده‌ایم و طی هماهنگی با برخی ارگان‌ها مانند نیروی انتظامی با آنها برخورد میکنیم.

وی افزود:، اما در مورد سایر دستفروشان که عمدتاً از اقشار ضعیف جامعه هستند، سیاست مدیریت فعلی شهرداری بر پایه «درک متقابل» است. باید آنها را متقاعد کرد که شرایط فعلی جامعه و مزاحمت‌هایی که ممکن است برای شهروندان ایجاد شود، قابل تداوم نیست. در عین حال، با حمایت و هدایت، آنها را به سوی مسیر‌های پایدارتر سوق دهیم.