تفنگت را زمین بگذار …/ رسم نادرست تیراندازی در محافل عروسی و عزا

رسم نادرست تیراندازی در محافل عروسی و عزا در برخی شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد انجام می‌شود، در گذشته افراد توانمند و متخصص در مراسم‌های مختلف اقدام به تیراندازی به سمت آسمان می‌کردند که البته این رسم در محافل کم تعداد و با نهایت دقت انجام می‌شد.

آوای جنوب؛

سنتی که ریشه در رسومات تاریخی دارد، در گذشته تعدادی از بزرگان و جوانان ماهر به این فن اقدام به چنین کاری می‌کردند که با کمال تاسف در سال‌های اخیر تیراندازی در جشن‌های شادی و عروسی و عزا در بین جمعیت فراوان و بیشتر توسط افراد کم سن و سال و بدون تجربه و تخصص انجام می‌شود که این مسئله بارها منجر به بروز حوادث ناگواری همچون مرگ عزیزان خانواده‌ها شده است.

باید راهکاری مناسب و خردمندانه برای از میان بردن این فرهنگ غلط اندیشیده شود. رسم نادرستی که در محافل عروسی و عزا در بیشتر مناطق استان کهگیلویه و بویراحمد شایع است.

وجود این رسم غلط و خطرناک در کنار سنت‌های تاریخی و نیکو مانند نحوه برگزاری زیبا و سنتی مراسم عروسی در منطقه و در میان اقوم مختلف اخیرا مشکلاتی را به همراه داشته است که به نظر می‌رسد باید عقلا و معتمدان محلی با همراهی مسئولان مجری قانون و متولیان امر، بزرگان و افراد تاثیرگذار و ریش سفیدان، هنرمندان و ائمه جمعه و امامان جماعت و اصحاب رسانه و مطبوعات راهکاری برای برچیدن این رسم غلط پیدا کنند و اجازه ندهند با انجام اعمالی نابخردانه بدین صورت خانواده‌های بسیاری از مجلس جشن و شادی راهی مجلس عزا شوند و عزیزانشان را از دست دهند.

آیا باید حتما باید حادثه‌ای تلخ اتفاق بیفتد تا مایه عبرتمان بشود؟ اگرچه این حادثه تلخ بارها در عروسی‌ها، عزاها و مراسم‌های استقبال و شادی اتفاق افتاده اما بازهم مایه‌ی عبرت نشده است.

بارها با همین حرکت افراد سهل‌انگار و بی‌توجه، شادی‌ها و عروسی‌ها به عزا تبدیل و یا غم یک عزیز از دست رفته با کشته و مصدوم شدن تعدادی دیگر سنگین‌تر شده است و هر کدام از ما این نوع حوادث را شنیده و یا دیده‌ایم. پس همه با هم باید تلاش کنیم تا برخی رسم‌ها که به غلط در بین برخی افراد به عنوان یک میراث ارزشمند تلقی می‌شود حذف شوند؛ یکی از این رسم‌ها تیراندازی در مراسم‌های مختلف به‌خصوص عروسی‌هاست که با وجود ازدحام جمعیت عده‌ای اقدام به تیراندازی می‌کنند.

برخی مواقع از جشن عروسی که بر می‌گردیم به‌علت زیاد بود تیراندازی‌ها تا ساعت‌ها صدای زمخت شلیک گلوله گوش­مان را آزرده می‌کند. نکته مهم و جالب اینجاست که اکثر تفنگ به دستان جوان­‌های کم سن و سال هستند که به حرف بزرگترها گوش نمی‌کنند بنابراین لازم است خانواده‌ها و به ویژه صاحبان مراسم عزا و عروسی به این امر توجه بیشتری کنند تا دیگر خبر مرگ چند نفر در تیراندازی در عروسی و عزا خاطرمان را مکدر نکند.

تیراندازی و استفاده از اسلحه و ترقه‌های دست‌ساز در مراسم‌های عروسی و بعضا عزا علاوه بر اینکه طبق قانون جرم محسوب می‌شود موجب به‌وجود آمدن حوادث ناگوار و مرگباری برای خود تیرانداز و اطرافیان می‌شود که در این زمینه نمونه‌های تبدیل شدن عروسی به عزا کم نیست، بنابراین از خانواده‌ها و بزرگان انتظار می‌رود بیشتر مراقب فرزندان و بستگان خود باشند.

یکی از وقایع تلخی که در آن عروسی تبدیل به عزا شد روز جمعه، ۲۱ شهریور ماه رقم خورد، در این حادثه در پی تیراندازی در مراسم عروسی در روستای “بادمگان” شهرستان دنا یک جوان ۱۷ ساله کشته و دو جوان ۱۸ و ۱۹ ساله نیز مجروح شدند.

همچنین ساعت ۱۵و ۳۸ دقیقه عصر روز دوشنبه، پنجم بهمن ماه بود که در قبرستان روستای”تنگاری” از توابع شهرستان بویراحمد تیراندازی در یک مراسم خاکسپاری و پاره شدن سیم‌های برق، منجر به قطع کابل انتقال برق و سقوط کابل بر روی تعدادی از حاضران در مراسم تشییع جنازه و خاکسپاری شد و هشت نفر مصدوم بر جای گذاشت.

“فریدون داوری”، یکی از نویسندگان و پژوهشگران کهگیلویه و بویراحمدی در این زمینه به خبرنگار ایسنا گفت: یکی از دلایل تیراندازی در مراسم‌های عروسی و عزا در گذشته نبود وسایل ارتباطی بود و اگر اتفاقی می‌افتاد می‌خواستند به این واسطه مردم را از آن مطلع کنند.

وی در گذشته از اسلحه در سه جا استفاده می‌شد و اقدام به تیراندازی می‌کردند، افزود: نخست وقتی ایل مورد تهاجم مهاجمان قرار می‌گرفت برای دفاع از اسلحه استفاده می‌کردند، دوم وقتی جشن عروسی بود یا نوزاد پسری متولد می‌شد و سوم زمانی که فرد سرشناس، بزرگ و یا جوانی از دنیا می‌رفت البته شلیک تیر برای مراسم عروسی با شادی و برای مراسم عزا با شیون و طبل عزا همراه بود.

داوری بیان کرد: بزرگان افراد سرشناسی بودند که بین مردم احترام داشتند، آنها نشانه‌هایی همچون اسب‌های خوب سوارکاری و تفنگ‌های مد روز داشتند که وقتی فوت می‌کردند اسبی را برای او “کُتَل” (تزئین با پارچه‌های رنگی) می‌کردند و با تفنگ و قطاری (جافشنگی) که از او به یادگار مانده هنگام عزاخوانی خانم‌ها اقدام به تیراندازی می‌کردند، علاوه بر آن تفنگ، “جقه” (روپوش بومی)، کلاه و خنجر را در کوهان زین اسب “کُتَل” شده قرار می‌دادند.

این نویسنده و پژوهشگر کهگیلویه و بویراحمدی خاطرنشان کرد: امروزه هنوز این رسم در بخشی از شهرستان کهگیلویه بزرگ از جمله در مناطق بهمئی و حاشیه‌های شهر دهدشت مرسوم است که بستگان متوفی اقدام به تیراندازی در مراسم تشییع و خاکسپاری می‌کنند.

داوری تصریح کرد: گاهی تیراندازی‌های نابهنگام در مناطق و آبادی‌ها باعث بروز مشکلاتی برای مردم شده و عده‌ای کشته یا مصدوم می‌شوند. به‌علت هیجانات مراسم شادی و غم و ناراحتی‌های مراسم عزا قادر به نشانه‌گیری و دقت و توجه نیستند و باعث مصدوم و کشته شدن افراد بی‌گناه می‌شوند.

وی ادامه داد: هم‌اکنون و بعد از انقلاب اسلامی با آزادی‌هایی که داده شد بیشتر مردم به اسلحه مجوزدار مسلح هستند که باید برای جلوگیری از این پدیده نامیمون که مشکلات بسیاری را برای استان در پی دارد شورای تأمین استان با جدیت بیشتر وارد میدان شود و با اعمال قانون و استفاده از کارهای فرهنگی این رسم را از میان مردم بردارد.

این نویسنده و پژوهشگر کهگیلویه و بویراحمدی عنوان کرد: آن‌گونه که در موسیقی محلی استان از تفنگ و بِرنو می‌خوانند متأسفانه هر کسی وسوسه می‌شود که تفنگ داشته باشد. استفاده از اسلحه در مقابل مهاجمان و بیگانگان پسندیده است اما برای یک نزاع ساده بین یک خانواده و فامیل نباید از اسلحه استفاده شود. دستگاه‌های فرهنگی، اصحاب رسانه و مطبوعات، ائمه جمعه و امامان جماعات و اساتید دانشگاه می‌توانند با کار فرهنگی در برداشت این رسم غلط قدم‌های تأثیرگذاری بردارند.

فتاح محمدی -معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد- نیز در این رابطه به خبرنگار ایسنا گفت: تیراندازی با سلاح مجاز و غیرمجاز در سطح استان ممنوع شده است.

وی افزود: اقداماتی برای برخورد با این رسم غلط انجام شده و با تظاهر به حمل سلاح مجاز و غیرمجاز نیز برخورد می‌شود.

محمدی بیان کرد: در این استان مردم علاقمندی خاصی به سلاح دارند و بخش زیادی از قتل‌هایی که در استان اتفاق می‌افتند با سلاح گرم است.

معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد خاطرنشان کرد: در شورای تأمین استان مصوب شده و دستگاه‌های قضایی، انتظامی، نظامی و امنیتی با هر گونه تیراندازی به‌صورت جدی برخورد خواهند کرد.

محمدی بیان کرد: با کسانی که حتی تظاهر به حمل سلاح داشتند برخورد قانونی شده است و همچنین با کسانی که در مراسم شادی، عزا، عروسی و استقبال اقدام به تیراندازی کردند نیز برخورد قانونی لازم صورت گرفته است.

همچنین سردار غلامعباس غلامزاده -فرمانده انتظامی کهگیلویه و بویراحمد- نیز در این خصوص به خبرنگار ایسنا گفت: رسوم خوب زیادی وجود دارد، برخی رسوم از جمله تیراندازی و استفاده از سلاح مجاز و غیرمجاز در مراسم عزا و شادی در گذشته جایگاهی داشتند اما امروزه در این موقعیت اجتماعی نه تنها جایگاهی ندارند بلکه یک کار ضد فرهنگی به شمار می‌روند.

وی افزود: نیروی انتظامی به‌عنوان ضابط قضایی تیراندازی در مراسم‌های مختلف را جرم دانسته و با این مسئله برخورد قانونی لازم را خواهد داشت.

غلامزاده بیان کرد: اگر در مراسمی نیروی انتظامی حضور داشت که در همان محل برخورد می‌شود و اگر حضور نداشته باشیم با شناسایی عاملان تیراندازی با هماهنگی و همکاری دستگاه قضایی خاطیان دستگیر می‌شوند و اسلحه آنها ضبط خواهد شد.

فرمانده انتظامی کهگیلویه و بویراحمد خاطرنشان کرد: از همه دستگاه‌های فرهنگی، ائمه جمعه و امامان جماعت، اصحاب رسانه و مطبوعات و خبرگزاری‌ها و افراد تأثیرگذار در جامعه انتظار داریم برای استفاده نکردن از اسلحه در استان کمک و همکاری کنند.

غلامزاده تصریح کرد: تیراندازی در مراسم‌های عزا و شادی نه تنها ازرش نیست بلکه یک ضد ارزش است که باعث رعب و وحشت در جامعه می‌شود و چهره خشنی از استان را به نمایش می‌گذارد که به مصلحت استان نیست.

وی ادامه داد: اکثر قتل‌های صورت گرفته در استان در پی استفاده از سلاح در یک درگیری جزئی بوده که بیشتر آنها خانوادگی بوده‌اند.

فرمانده انتظامی کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه اسلحه در دست افراد فاقد صلاحیت خطرآفرین است، عنوان کرد: باید کسی که سلاح مجوز دار داشته باشد صلاحیت و اهلیت لازم را داشته باشد تا کمتر شاهد اینگونه حوادث باشیم.

غلامزاده تأکید کرد: داشتن سلاح غیرمجاز خلاف قانون است و در صورت مشاهده برخورد خواهد شد.

الماس گشتاسبی -معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان کهگیلویه و بویراحمد- نیز درباره تیراندازی مراسم‌های عزا و شادی استان از سوی مردم به خبرنگار ایسنا گفت: مردم این استان دارای فرهنگ غنی و اصیلی و در شجاعت و شهامت زبان زد عام و خاص هستند اما مسئله تیراندازی که به صورت یک رسم درآمده اگر با سلاح مجاز باشد و استفاده غیرمجاز از آن شود باز اخلال در نظم عمومی و از نظر قانونی جرم است و اگر با سلاح غیرمجاز باشد حمل سلاح غیرمجاز خود جرم محسوب می‌شود و به‌عنوان اخلال در نظم عمومی جرم دیگری است.

وی افزود: آموزش و ارتقاء آگاهی مردم که تیراندازی در سطح استان جرم است وظیفه ماست.

گشتاسبی بیان کرد: به‌واسطه تیراندازی که تبعات زیادی را در پی دارد در استان تاکنون تعداد زیادی کشته و زخمی شده‌اند که از لحاظ قانونی و شرعی اشکال دارد.

حجت الاسلام غلامرضا مزارعی -رییس کل دادگستری استان کهگیلویه و بویراحمد- در این زمینه به خبرنگار ایسنا گفت: بکارگیری سلاح در غیر موارد فلسفه واگذاری سلاح ممنوع است.

وی بیان کرد: حمل سلاح حتی اگر مجاز باشد طبق قانون جرم محسوب می‌شود و در صورت مشاهده و گزارش اسلحه ضبط، دیگر مجوز سلاح به متخلف داده نمی‌شود و برخورد قانونی انجام می‌گیرد.

رییس کل دادگستری استان کهگیلویه و بویراحمد خاطرنشان کرد: طی هشت ماه گذشته استفاده از سلاح به‌خصوص در نزاع‌های دسته جمعی نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش چشمگیری یافته است.

مزارعی تصریح کرد: فلسفه واگذاری سلاح به عشایر و مردم برای حفاظت و نگهداری از زندگی و احشام در بیابان است نه اینکه در سطح شهر مورد استفاده قرار گیرد و طی سال جاری با هر کسی که در مراسم عزا و شادی و عروسی از سلاح استفاده کرده‌اند برخورد شده است.

وی ادامه داد: مسلح کردن افراد باید مدیریت شود هر کسی تقاضای سلاح کرد نباید به او واگذار شود اصلا به صلاح امنیت مردم نمی‌دانیم که اسلحه به وفور در اختیار آنها قرار گیرد به بهانه اینکه عشایرند، البته به مبادی مربوطه نیز تذکر داده شده است.

رییس کل دادگستری استان کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: چندی پیش بی‌مبالاتی فردی که در خانه اسلحه نگهداری می‌کرد باعث شد یکی از اعضاء خانواد‌ه‌اش با همان اسلحه شخص دیگری را به قتل برساند، همچنین به علت پایین بودن آستانه تحمل با کمترین تنش بین دو نفر در صورت وجود اسلحه سریع دست به اسحله می‌شوند و قتلی اتفاق می‌افتد.

مزارعی بیان کرد: تنش‌هایی که در این استان وجود دارد در سایر استان‌ها نیز به وقوع می‌پیوندد، در سایر استان‌ها اسلحه به وفور وجود ندارد اما در این استان چون اسلحه به راحتی در اختیار افراد قرار دارد و آستانه تحملشان پایین است سریع دست به اسلحه می‌برند و مشکلاتی را به وجود می‌آورند.

وی اضافه کرد: مواردی از کشته شدن افراد به‌علت استفاده از سلاح و اقدام به تیراندازی به‌خاطر همراهی داوطلبان مجلس و یا جشن‌ها و عروسی‌ها و بعضا در مراسم عزا و درگیری‌ها و نزاع ها در استان به وقوع پیوسته است که از مردم انتظار داریم در مراسم‌های مختلف خود از اسلحه استفاده نکنند چراکه تبعات منفی زیادی در پی دارد و طبق قانون جرم است. البته این مسئله ما را در راه مقابله با استفاده از سلاح مجاز و غیرمجاز مصمم‌تر و جدی‌تر کرده است.

مهرداد کرمی -دادستان عمومی و انقلاب یاسوج- نیز دراین باره گفت: تیراندازی در مراسم‌های خاکسپاری و یا عروسی در کهگیلویه و بویراحمد یک رسم نادرست است که باید با آن برخورد جدی شده و نهادهای فرهنگی، رسانه‌های ارتباط جمعی و ائمه جمعه استان نیز باید برای ریشه‌کنی آن فرهنگ سازی و اطلاع رسانی کنند.

عکس تزئینی است.

گزارش از عیسی فتحی خبرنگار ایسنا، منطقه کهگیلویه و بویراحمد