افزایش سوتغذیه و فقرغذایی در ۸استان/آقایان مسوول کهگیلویه و بویراحمد را دریابید

 گزارش جدید سازمان ملل متحد (تدوین شده توسط فائو، صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی، یونیسف، برنامه جهانی غذا و سازمان جهانی بهداشت) درباره وضعیت امنیت غذایی و تغذیه نشان می‌دهد که در حال حاضر حدود ۶۹۰ میلیون نفر یا به عبارتی ۸.۹ درصد جمعیت جهان از گرسنگی رنج می‌برند. بر اساس این گزارش، شمار گرسنگان جهان در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال پیش از آن تقریباً ۱۰ میلیون نفر و نسبت به پنج سال پیش از آن نزدیک به ۶۰ میلیون نفر افزایش داشته است.
بر اساس گزارش «وضعیت امنیت غذایی و تغذیه در جهان ۲۰۲۰»، شمار افرادی که از ناامنی غذایی حاد رنج می‌برند نیز طی پنج سال اخیر روند افزایشی مشابهی داشته است. در سال ۲۰۱۹، حدود ۷۵۰ میلیون نفر – یا نزدیک به ۱۰ درصد جمعیت جهان – در معرض سطوح شدیدی از ناامنی غذایی قرار داشتند.

بیماری کووید -۱۹ و گرسنگی
با توجه به تأثیرات گسترده همه‌گیری جهانی بیماری کووید -۱۹، برآورد می‌شود که این همه‌گیری بسته به سناریوهای مختلف مطرح شده درباره رشد اقتصادی باعث افزایش تعداد افراد دچار کمبود تغذیه بین ۸۳ تا ۱۳۲ میلیون نفر در سال ۲۰۲۰ شود.
همچنین بر اثر پیامدهای بهداشتی و اجتماعی- اقتصادی ناشی از بیماری کووید -۱۹، احتمال می‌رود که وضعیت تغذیه آسیب‌پذیرترین گروه‌های جمعیتی بیش از پیش وخیم شود.
کودکان و سوءتغذیه
در شرایطی که فشار ناشی از تمامی اشکال سوءتغذیه هم‌چنان چالشی برای جهان است، برآوردهای جاری نشان می‌دهند که در سال ۲۰۱۹ حدود ۲۱.۳ درصد از کودکان زیر پنج‌سال (۱۴۴ میلیون) دچار سوءتغذیه مزمن، ۶.۹ درصد (۴۷ میلیون) سوءتغذیه حاد و ۵.۶ درصد (۳۸.۳ میلیون) دچار اضافه وزن بوده‌اند.
در این گزارش آمده است که رژیم‌های غذایی سالم برای بسیاری از افراد خصوصاً فقرا در تمامی مناطق جهان مقرون‌به‌صرفه نیست. خوش‌بینانه‌ترین برآوردها نیز حاکی از آن است که دسترسی به رژیم‌های غذایی سالم و بهره‌مندی از آن‌ها برای بیش از ۳ میلیارد نفر در جهان مقرون به صرفه نیست. برآورد می‌شود که رژیم‌های غذایی سالم به طور میانگین پنج برابر گران‌تر از رژیم‌های غذایی سرشار از نشاسته – که تنها انرژی مورد نیاز بدن را تأمین می‌کنند – هستند.

رژیم غذایی، سلامت و تغییرات اقلیمی
با توجه به الگوهای کنونی مصرف مواد غذایی، پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰ هزینه‌های سلامت مرتبط با رژیم‌های غذایی که مربوط به مرگ و میر و بیماری‌های غیر مسری هستند از ۱.۳ تریلیون دلار فراتر رود.
از سوی دیگر، برآورد می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، هزینه اجتماعی انتشار گازهای گلخانه‌ای مرتبط با رژیم‌های غذایی که به الگوهای کنونی این رژیم‌ها ارتباط دارند از ۱.۷ تریلیون دلار فراتر رود، سوء تغذیه بدن را بسیار ضعیف و مستعد ابتلاء به انواع بیماری های جسمی و روانی می کند. دلیل اصلی سوء تغذیه فقر و عدم دسترسی به مواد غذایی است.
قطعا سوء تغذیه یکی از مشکلات شایع در کودکان و به طور خاص دختربچه های کمتر از پنج سال است. اختلال در رشد و تکامل مغزی و جسمی، افزایش هزینه های درمانی و مراقبت های پزشکی، و افت تحصیلی از پیامدهای نامطلوب سوء تغذیه در دختربچه هاست که اثرات بسیار مخربی را بر جامعه وارد می کند. چرا که سلامت و رشد آنها در این مرحله تضمین سلامت آینده جامعه است. وضعیت تغذیه کودکان زیر پنج سال، شاخص مناسبی برای ارزیابی سلامت یک جامعه محسوب می شود.
به مناسبت ۱۶اکتبر روز جهانی غذا، کمیسیون زنان شورای ملی مقاومت توجه سازمانهای ذیربط بین المللی را به وضعیت سوء تغذیه در ایران و وضعیت دختربچه ها، زنان و زنان باردار که سوژه اصلی سوء تغذیه در ایران و مشکلات منتهی به آن هستند، جلب می کند.
آمار های استانی از سوء تغذیه کودکان

بنا بر گزارشات منابع رسمی کودکان ۷ استان ایران بیش از سایر استان ها دچار سوء تغذیه هستند: لرستان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، کرمان و خوزستان از جمله این استان ها می باشند.
۱۲۰۰۰ کودک در سیستان وبلوچستان (سایت  ایسنا – ۲۶ آبان ۹۷)
۲۳۰۰ کودک در بوشهر ( خبرگزاری ایسنا – ۴ اردیبهشت ۹۸)
۲۲۰۰ کودک در یزد   (خبرگزاری ایسنا – ۲۳ تیر ۹۸)
۱۶۰۰ کودک در سمنان   (خبرگزاری  فارس – ۹ اردیبهشت ۹۸)
۱۲۰۰ کودک در زنجان (خبرگزاری  ایسنا – ۳ مرداد ۹۸)
۲۰۳۸ کودک در چهارمحال و بختیاری (خبرگزاری  مهر – ۷  تیر ۹۹)
۱۵۹۹ کودک در اردبیل (خبرگزاری  مهر – ۲۹ شهریور ۹۹)
۸۸ استان کشور نیاز فوری به رفع محرومیت غذایی دارند

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت درباره شیوع بیماریی‌های عفونی به دلیل سوءتغذیه ناشی از کم‌خوری و دریافت نکردن املاح و کالری به میزان مورد نیاز بدن هشدار داد.
زهرا عبداللهی، با تاکید بر شدت سوءتغذیه ناشی از کمبود ویژه مواد غذایی در استان‌های سیستان‌وبلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، هرمزگان، خوزستان، کرمان و استان خراسان جنوبی گفت: «۸ استان در کشور از ناامنی غذایی رنج می‌برند، برخی استان‌ها به ویژه استان‌های محروم؛ شامل سیستان‌و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، هرمزگان، خوزستان، کرمان، استان خراسان جنوبی، از نظر کیفیت و فراوانی مواد غذایی در مقایسه با استانداردهای غذایی، علاوه بر سایر محرومیت‌هایی که دارند، کم‌برخوردار محسوب می‌شوند. شیوع سوءتغذیه کودکان در این مناطق هم به نسبت نواحی دیگر کشور، آمار بالاتری را به خود اختصاص داده است.»
عبداللهی هشدار داد: « از نمودهای سوءتغذیه یا کمبود موادغذایی در این استان‌ها می‌توانیم از سوءتغذیه کودکان، کمبود ریزمغذی‌ها مانند کمبود آهن منجر به کم‌خونی و همچنین کمبود روی اشاره کنیم که به نسبت استان‌های دیگر، بالاتر است و این استان‌ها از لحاظ تامین منابع غذایی به حمایت بیشتری نیازمندند. باید تدابیری اندیشید تا کیفیت مواد غذایی و کمیت آن، در این نواحی ارتقا پیدا کند چون این نواحی به دلایل خشکسالی و کم‌آبی و فقر دچار ناامنی غذایی شده‌اند. باید تمام ارگان‌های توسعه در این استان‌ها باهم همکاری کنند تا کیفیت مواد غذایی به دنبال افزایش تولید، اشتغال و کاهش فقر کمتر شود.
همچنین باید اقداماتی صورت بگیرد تا در بحث افزایش تولید مواد غذایی و دسترسی مردم به مواد غذایی توسعه حاصل شود. این موضوع تا حدی بر عهده جهاد کشاورزی است. همچنین راه‌اندازی پروژه‌های اشتغال‌زایی و درآمد‌زایی اهمیت ویژه‌ای در کاهش بیکاری دارد چرا که اگر درآمد اقشار مختلف در این مناطق افزایش یابد، به دنبال افزایش قدرت خرید، مردم امنیت غذایی بالاتری کسب می‌کنند.»

در کرونا ۱۵۰ میلیون نفر به گرسنگان جهان اضافه شد
وی درباره تاثیرات پاندمی کرونا بر مبحث تغذیه، اظهار کرد: گزارشات فائو اعلام می‌کند که با بروز پاندمی کووید۱۹ حدود ۱۵۰ میلیون نفر به تعداد گرسنگان در جهان اضافه شده است؛ زیرا کرونا سبب بیکاری و کاهش درآمد عده‌ای از مردم شده است و از طرفی به دلیل محدودیت‌های صادرات و واردات قیمت اقلام غذایی افزایش یافته است و تبعات اقتصادی ناشی از کرونا به مشکلات سوءتغذیه در جهان دامن می‌زند. بنابراین؛ سازمان بهداشت جهانی و فائو به کشورها درباره ناامنی غذایی هشدار می‌دهند که تغذیه مردم نسبت به پیش از بروز کرونا بدتر شده است.
کرونا و افزایش خطر ناامنی غذایی در دهک‌های پایین درآمدی
عبداللهی ادامه داد: همچون جهان، در ایران هم تبعات اقتصادی ناشی از کرونا خطر ناامنی غذایی را در مناطق محروم کشور بویژه در اقشار کمتر برخوردار و دهک‌های درآمدی پایین‌تر افزایش داده است که پیامد آن افزایش سوءتغذیه و کمبود ریزمغذی‌ها در اقشار آسیب‌پذیر تغذیه‌ای خواهد بود. در کنار کاهش درآمدها، تورم و افزایش قیمت مواد غذایی و تحریم‌های ناجوانمردانه نیز دست به دست هم دادند تا احتمال ناامنی غذایی افزایش یابد. از طرفی اکنون در دو استان‌ کم برخوردار می‌بینیم که وضعیت نسبت به قبل از کرونا بدتر شده است و شیوع سوءتغذیه کودکان به عنوان یکی از شاخص‌های غذایی بیشتر شده است که هشداری است که اگر به موقع اقدامات مداخله‌ای نداشته باشیم ممکن است این مشکلات بیشتر شود.
عوارض سوءتغذیه برای نسل آتی
وی درباره تبعات افزایش سوءتغذیه در کشور هم گفت: وقتی در منطقه‌ای سوءتغذیه در مادران باردار و کودکان زیر ۵ سال وجود داشته باشد یعنی فرد مبتلا، سیستم ایمنی ضعیفی دارد و احتمال افزایش موارد ابتلا به بیماری‌ها و حتی افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری‌ها در او وجود دارد. همچنین ممکن است اختلال در رشد و تکامل جنین را شاهد باشیم که می‌تواند بر بهره هوشی و کوتاه قدی کودکان اثرگذار باشد که نشان می‌دهد نسل آینده می‌تواند به دلیل سوء تغذیه به لحاظ توانمندی جسمی و ذهنی دچار مشکل شوند که تبعاتی چون اختلال در یادگیری و افت تحصیلی، هدر رفت سرمایه‌گذاری‌های آموزشی، افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری‌ها و… را به دنبال داشته باشد.
تبعات حذف منابع پروتئینی از سفره مردم
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، ادامه داد: کمبود ریزمغذی‌ها هم نوعی سوء تغذیه است. وقتی مردم نتوانند منابع پروتئینی را مصرف کنند و از سفره‌هایشان حذف شود از منابع غذایی ریزمغذی‌ها محروم می‌شوند. کمبود ریزمغذی‌ها مثل کمبود آهن، کمبود روی و کمبود کلسیم می‌تواند منجر به کاهش بهره هوشی کودکان، اختلال در رشد و تکامل مغزی کودک و افزایش ابتلا به بیماری‌ها به دنبال تضعیف سیستم ایمنی شود. بویژه در دوره کرونا بسیار مهم است که به دنبال تغذیه مناسب سیستم ایمنی بدن عملکرد مطلوبی داشته باشد که در صورت ابتلا به کرونا بدن در برابر بیماری مقاومت کند و حتی پس از تزریق واکسن کرونا پاسخ‌دهی واکسن هم با عملکرد سیستم ایمنی بدن بسیار مرتبط است؛ از این رو مصرف مناسب تخم مرغ، گوشت و مرغ، شیر و لبنیات، حبوبات، سبزی‌ها و میوه‌ها و… بسیار مهم است.
وی با اشاره به کاهش مصرف لبنیات به دنبال افزایش قیمت آن، اظهار کرد: باید دسترسی اقتصادی مردم به نحوی باشد که بتوانند برنامه غذایی مناسبی برای خود تعیین کنند.

وضعیت کمبود ۴ ریزمغذی مهم در کشور
عبداللهی در خصوص وضعیت کمبود ریزمغذی‌ها نیز بیان کرد: بر اساس آخرین مطالعات وزارت بهداشت در سال ۱۳۹۲ کمبود چهار ریزمغذی شایع‌تر است که شامل کمبود ویتامین D، ویتامین A، آهن و روی است. امسال درصورت تامین منابع این مطالعه را تکرار خواهیم کرد تا آخرین وضعیت کمبود ریزمغذی‌ها را متوجه شویم چون فکر می‌کنیم با توجه به توضیحات ذکر شده وضعیت این کمبودها بدتر شود.
وی در ادامه صحبت‌هایش به عوارض و مضرات چاقی نیز اشاره کرد و گفت: الگوی غذایی نامناسب، مصرف بی‌رویه فست‌فودها، مصرف زیاد قند، نمک و چربی و همچنین مصرف کم سبزی و میوه و تحرک بدنی ناکافی از دلایل مهم اضافه وزن و چاقی و بیماری‌های غیرواگیر در کشور است. اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان کشور روند افزایشی را طی می‌کند. چاقی شکمی در حدود ۲۰ درصد کودکان و نوجوانان هفت تا ۱۸ سال کشور گزارش شده است. این در حالی است که استمرار چاقی کودکی و نوجوانی در دوران بزرگسالی شانس ابتلا به بیماری‌های غیر واگیر را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر حدود ۶۰ درصد افراد بالای ۱۸ سال کشور با اضافه وزن و چاقی مواجه‌اند.
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در پایان تاکید کرد: گرانی منابع اصلی غذایی پروتئینی و ریزمغذی‌ها، مردم و اقشار کم درآمد را به سمت مصرف بیشتر نان و برنج و نشاسته‌ای که ارزان‌تر و فاقد ارزش غذایی کافی است، سوق داده تا تنها شکم‌شان سیر شود و سیری سلولی برایشان اتفاق نمی‌افتد. در چنین شرایطی چاقی ناشی از فقر رخ می‌دهد که  خود نوعی سوءتغذیه محسوب می‌شود. این درحالیست که کاهش تحرک مردم به دنبال کرونا عاملی مضاعف برای افزایش چاقی است که خود عامل خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی و عروقی و سرطان نیز است.
عبداللهی گفت: افزایش ناامنی غذایی که به ویژه در مناطق محروم کشور مشاهده شده است، منجر به افزایش شیوع سوءتغذیه کودکان زیر پنج سال و دیگر گروه‌های آسیب‌پذیر تغذیه‌ای مانند مادران باردار و نوجوانان، کمبود ریزمغذی‌ها مانند کمبود آهن، روی، ویتامین آ و کمبود دریافت مواد پروتئینی که شواهد کمبود آن همیشه در کشور وجود داشته است، خواهد شد.
طرح توزیع شیر در مدارس احیا شود
عبداللهی گفت: طرح شیر مدارس باید احیا شود به این دلیل که راه حلی برای این مساله است که اقلا مصرف و دسترسی به شیر در کودکانی که در سن رشد هستند، فراهم شود. راه حل دیگر این است که به طریقی یارانه برای منابع پروتئینی مانند گوشت، مرغ، تخم مرغ و لبنیات که به شدت گران است در نظر گرفته شود، تا مردم، به ویژه قشر کم درآمد، بتوانند با قیمت ارزان‌تری این موارد را تهیه کنند. از طرفی قیمت‌ها کنترل شود و نظارت جدی بر افزایش قیمت‌ها وجود داشته باشد که هرکسی با هرقیمتی محصولات غذایی را نفروشد و تشدید نظارت‌ها و بازرسی‌ها در زمینه کنترل جدی قیمت‌ها صورت بگیرد. دولت می‌تواند با توزیع یارانه، مواد غذایی که گران شده است را با قیمت ارزان در اختیار مردم بگذارد.

نتیجه گیری 
در واقع می توان گفت کیفیت پایین تغذیه می‌تواند در ابتلا به بیماری‌های واگیردار به ویژه بیماری‌های عفونی موثر باشد چون باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن فرد می‌شود و در زمان شیوع بیماری‌های عفونی از اهمیت برخوردار است. بنابراین احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی و شیوع آنها افزایش پیدا می‌کند. در واقع این ارتباط دو سویه است که شیوع بیماری‌های عفونی در مناطق کشور عامل سوءتغذیه می‌شود و همچنین سوءتغذیه در مناطق کشور عاملی برای شیوع بیماری‌های عفونی است