ابلاغ قانون جدید بازنشستگی در سال ۱۴۰۴

در قانون جدید بازنشستگی در مهر ماه ۱۴۰۴ تعاریف تازه‌ای برای بازنشستگی پیش از موعد نوشته است و بازنشستگی را برای بخشی از جامعه ایران از مسیر پیش‌بینی‌شده جلوتر انداخته و قانونی که سن پایان کار را کوتاه‌تر کرده است.

آوای جنوب، قانون بازنشستگی ۱۴۰۴ حالا بر میز اجرای دستگاه‌های بیمه‌ای و اداری کشور نشسته است. سندی که پس از ماه‌ها بحث و بررسی، چارچوب سابق را تغییر داده و پایان کار را زودتر از انتظار برای گروهی از شاغلان رقم زده است.

این سرعت هرچند از پیچیدگی اداری می‌کاهد اما بیم آن وجود دارد که دامنه مشاغل سخت و زیان‌آور بی‌رویه گسترش یابد یا بعضی تأییدها بدون ارزیابی دقیق صورت گیرد.

در قانون جدید بازنشستگی ۱۴۰۴ سه تغییر مهم به وضوح دیده می‌شود:

۱- کاهش سن بازنشستگی برای مشاغل سخت و زیان‌آور: بسته به شدت ریسک و شرایط محیط کار، این کاهش بین دو تا پنج سال نسبت به سقف قبلی اعمال شده است.

به این ترتیب، سقف سن بازنشستگی مردان در این مشاغل می‌تواند از ۶۰ سال به ۵۵ یا ۵۸ سال برسد و سقف زنان از ۵۵ سال به ۵۰ یا ۵۳ سال کاهش یابد. البته مشروط به داشتن سابقه معتبر انجام کار در همان حوزه.

۲- کاهش حداقل سابقه پرداخت حق بیمه: حداقل سابقه پرداخت برای برخی گروه‌های مشمول از ۳۰ سال به ۲۵ سال کاهش یافته است.

این تغییر عملا به معنای شروع دریافت مستمری پنج سال زودتر از پیش‌بینی‌های قبلی است. موضوعی که کارشناسان را با پرسش‌هایی درباره توان مالی صندوق‌ها برای پوشش دوره طولانی‌تر پرداخت‌ها مواجه کرده است.

۳- ساده‌سازی روند شناسایی و تایید مشاغل مشمول: فرآیند چندمرحله‌ای گذشته اکنون به یک مسیر واحد و ثبت در سامانه یکپارچه محدود شده و زمان رسیدگی از چند ماه به چند هفته کاهش یافته است.

بنابراین، دولت قانون جدید بازنشستگی ۱۴۰۴ را بخشی از طرح جوان‌سازی نیروی کار معرفی کرده و امیدوار است با خروج سریع‌تر کارکنان مسن، فرصت ورود نیروهای تازه‌نفس فراهم شود. با این‌حال، کارشناسان بیمه‌ و اقتصادی نسبت به تبعات مالی هشدار می‌دهند.

چرا که بازنشستگی زودتر از موعد، طول دوره پرداخت مستمری را افزایش داده و بدون پشتوانه پایدار، فشار مضاعفی بر منابع محدود صندوق‌ها وارد خواهد کرد.

با وجود تمام نقدها اما برای کارگری که ۲۰ سال در کارخانه‌ای با شرایط سخت کار کرده یا کارمندی که ۲۵ سال در محیط اداری پرتنش حضور داشته، این تغییر به معنای رسیدن زودتر به آرامش وعده‌داده‌شده است.