فراکسیون امید هفته گذشته هیات رئیسه موقت خود را شناخت، هیات رئیسه‌ای که ترکیبش انتقادات زیادی را به همراه داشت. این انتقادات از همان جلسه فراکسیون آغاز شد.

آوای جنوب؛

فراکسیون امید هفته گذشته هیات رئیسه موقت خود را شناخت، هیات رئیسه‌ای که ترکیبش انتقادات زیادی را به همراه داشت. این انتقادات از همان جلسه فراکسیون آغاز شد.

روز سه شنبه اعضای فراکسیون امید برای دومین بار دور هم جمع شدند تا درباره اساسنامه خود سخن بگویند و اعضای هیات رئیسه خود را بشناسند. درباره رئیس فراکسیون که کسی تردیدی نداشت و حتی پیش از شکل گیری ایده تشکیل فراکسیون امید،‌ رئیس آن مشخص بود. اما هیات رئیسه فراکسیون امید با اما و اگرهایی همراه شد، چراکه ترکیبش مردانه،‌ با اکثریت تهرانی و بدون هیچ اقلیتی است. البته این ترکیب موقت است و قرار است ماه دیگر هیات رئیسه دائم تشکیل شود.

محمود صادقی،‌ منتخب مردم تهران پیش‌تر گفته بود که پنج نفر به‌عنوان هیات‌رئیسه «فراکسیون امید» انتخاب خواهندشد که این پنج‌نفر شامل رئیس، نایب رئیس، منشی، کار‌پرداز و سخنگو خواهند بود. اما روز سه‌شنبه تصمیم عوض شد و قرار شد هیات رئیسه ۹ نفره باشد. ترکیبی که زیاد شدن اعضای آن کمکی به تنوع اعضا نکرد.

سه چهارم تهرانی هستند

در جلسه دوم فراکسیون امید تعداد حاضران کمتر از جلسه اول بود و از ۱۶۰ نفر به ۱۰۵ نفر رسید. ۲۴ نفر از این تعداد یعنی حدود یک‌چهارم حاضران سودای عضویت در هیات رئیسه موقت فراکسیون امید را داشتند و البته تنها هشت نفر شانس برنده شدن را داشتند. از این هشت نفر،‌ شش نفر منتخب مردم تهران هستند؛ منتخبانی که هیچکدام در مجلس نهم حضور ندارند. شانس غیرتهرانی ها تنها دو نفر است، این دو نفر یعنی غلامرضا تاج گردون و محمدرضا تابش اکنون عضو مجلس نهم نیز هستند.

یکی از انتقاداتی که به هیات رئیسه موقت می شود، تهرانیزه بودن آن است، سه چهارم اعضا منتخب تهران هستند در حالی که از ۲۴ کاندیدا، تنها ۱۰ کاندیدا منتخب مردم تهران بودند و ۱۴ کاندیدای غیرتهرانی حضور داشتند.

کاندیداهای هیات رئیسه فراکسیون امید چه کسانی بودند؟

محمدعلی وکیلی(تهران)، مصطفی کواکبیان(تهران)، بهرام پارسایی(شیراز)، محمود صادقی(تهران)، محمدرضا تابش(اردکان)، علی نوبخت(تهران)، الیاس حضرتی(تهران)، قاسم میرزایی‌نیکو(دماوند و فیروزکوه)، فاطمه سعیدی(تهران)، شهاب‌الدین بی‌مقدار(تبریز) ، معصومه آقاپور (شبستر)، حسین امیری‌خامکانی(زرند)، نورمحمد تربتی‌نژاد(گرگان)، مسعود رضایی(شیراز)، احمد مازنی(تهران)، بهروز بنیادی(کاشمر)، پروانه مافی(تهران)، محمود نگهبان‌سلامی(خواف و رشتخوار)، غلامرضا تاج‌گردون(گچساران)، پروانه سلحشوری(تهران)، فریده اولادقبا (تهران)، محمد فیضی(اردبیل)، محمدرضا منصوری(ساوه) و رامین نورقلی‌پور(کردکوی، بندرگز، ترکمن و گمیشان) به عنوان نامزد برای عضویت در هیات رئیسه موقت فراکسیون امید اعلام کاندیداتوری کرده بودند.

در ‌‌نهایت غلامرضا تاج‌گردون، محمدرضا تابش، احمد مازنی، الیاس حضرتی، محمود صادقی، مصطفی کواکبیان، محمد علی وکیلی و علی نوبخت به عنوان ۸ عضو هیات‌رئیسه انتخاب شدند و دو روز بعد یعنی روز پنجشنبه، محمدرضا تابش نایب رییس اول و الیاس حضرتی نایب رییس دوم انتخاب شدند. همچنین محمد علی وکیلی به عنوان سخنگوی فراکسیون امید انتخاب شد. یعنی در ترکیب اعضای اصلی هیات رئیسه شامل رئیس و این سه نفر نیز سه‌چهارم تهرانی هستند.

نه زن و نه اقلیت،‌ هیچکدام در هیات رئیسه نیستند

اگر در هیات رئیسه فراکسیون اصولگرایان نام هیچ زن یا اقلیت قومی یا مذهبی دیده نشود، مخاطبان این طیف سوالی برایشان ایجاد نمی‌شود. البته در این دوره اساسا هیچ نماینده زنی در فراکسیون فراگیر حضور ندارد اما اگر هم حضور داشت،‌ انتظار چندانی از این جناح نبود که زنان بر کرسی های ریاست بنشینند اما شرایط در فراکسیون امید متفاوت است و از زمانی که نتیجه حاصل شد، انتقادها و راهکارها هم شروع شد. اولین ماجرا به درون جلسه برمی گردد،‌ آنجاکه محمدرضا تابش که در انتخابات هیأت‌رئیسه به‌عنوان نفر دوم انتخاب شده بود، در سخنانی از انتخاب‌نشدن هیچ‌یک از زنان و نماینده‌های اقلیت مذهبی در هیأت‌رئیسه انتقاد کرد.

این نماینده اصلاح‌طلب مجلس با بیان اینکه حضور‌ نداشتن نماینده زنان و اقلیت‌ها در ترکیب هیأت‌رئیسه، با نگاه و شعارهای ما اصلاح‌طلبان تناسب ندارد و اعلام کرد با کناره‌گیری خودش و دکتر وکیلی که برای این کار اعلام آمادگی کرده است، قصد دارد راه را برای ورود نفرات نهم و دهم که یک نماینده اهل تسنن (محمود نگهبان سلامی) و یک نماینده زن (فاطمه سعیدی) بودند، به هیأت‌رئیسه باز کند.

البته روایت سهیلا جلودارزاده این است که سه نفر از منتخبان برای این کار اعلام انصراف کردند هرچند که او از این سه نفر نام نبرد. در نهایت هیات رئیسه این پیشنهاد را نمی‌پذیرد و تغییر شرایط را به انتخابات دائم موکول می‌کند.

ماجرا برای اصلاح طلبان آنقدر جدی است که به روایت اعتماد پیش از رای‌گیری، عبدالرضا هاشم‌زهی که ریاست جلسه را عهده‌دار بود پشت تریبون از حاضرین خواست تا در رای‌های خود دو موضوع را مدنظر داشته باشند؛ اول حضور زنان در هیات‌رییسه و دوم اینکه انسجام رای‌ها فقط روی منتخبین تهران نباشد تا از میان منتخبین شهرستانی هم در هیات رییسه حضور داشته باشند. دو شرطی که کمتر رای واقعیت به خود گرفت.

انتقاد رسانه‌های اصلاح طلب

ترکیب هیات رئیسه با انتقاد روزنامه‌های مطرح اصلاح طلب نیز همراه شد. آرمان که در تیتر گزارشش هم به مردانه بودن هیات رئیسه کنایه زده بود،‌ در این زمینه نوشت: «نکته قابل تامل در نشست دیروز عدم انتخاب زنان برای هیات رئیس فراکسیون امید بود و این در حالی است که ۵ عضو خانم برای حضور در این جایگاه ثبت نام کرده بودند. بیشتر اعضای فراکسیون امید را اصلاح‌طلبان تشکیل می‌دهند که به حضور زنان در مناصب مدیریتی تاکید دارند. محمود صادقی درباره دلیل رای ندادن اعضای حاضر در نشست به خانم‌های کاندیدا شده گفت: «من خودم به خانم‌ها رای دادم اما سهمیه جنسیتی برای عضویت خانم‌ها در هیات رئیسه تعیین نشده بود» به هر حال عدم رای به خانم‌ها برای حضور در هیات رئیسه فراکسیون امید باعث سوالاتی در اذهان نسبت به شعارهای اولیه این فراکسیون شد!

روزنامه اعتماد در تحلیل حضور نداشتن زنان در هیات رئیسه، بیش از هر چیز توپ را به زمین زنان فراکسیون می‌اندازد و می‌نویسد: «به نظر می‌رسد زنان فراکسیون امید که تشکیل‌دهنده فراکسیون زنان مجلس دهم نیز خواهند بود بیش از هر چیز از سهل‌انگاری خود ضربه خوردند و نتوانستند یک زن را به جایگاه هیات‌رییسه برسانند. زنان در جلسه دیروز اصلاح‌طلبان هیچ برنامه مشخصی برای اینکه ترکیب مردانه هیات رییسه را برهم بزنند نداشتند و این موضوع از کاندیدا شدن همزمان چهار زن و عدم هماهنگی با سایرین برای رای دادن به زنان سبب شد تا زنان از دستیابی به جایگاه هیات‌رییسه باز ماندند.» ظاهرا اعتماد به حداقل ها یعنی حضور تنها یک زن نیز قانع است، و البته این راهکار برای انتخاب اقلیت‌ها به کار رفت اما کارگر نیفتاد.

چرا جلودارزاده کاندیدا نشد؟

اگر فراکسیون امید می خواست با راهکار عملی روزنامه اعتماد گام بردارد، شاید یکی از بهترین نامزدهای زن، کسی بود که اساسا کاندیدا نشد. سهیلا جلودارزاده تنها زنی است که تاکنون عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی بوده است و یکی از گزینه‌های هیات رئیسه برای مجلس دهم نیز هست.

منتخب مردم تهران برای مجلس دهم در گفت‌وگو با خبرآنلاین،‌ دلیل این کار را بی‌ارتباط با کاندیداتوری‌اش برای حضور در هیات رئیسه ندانست و گفت که «هر کدام از زنان مجلس علاوه بر مسئولیت اصلی‌شان یعنی عضویت در کمیسیون‌ها و پیگیری مشکلات حوزه‌های انتخابیه‌شان باید فعالیت‌های جانبی را نیز مدیریت کنند. بنابراین باید تقسیم کار صورت بگیرد تا از همه ظرفیت‌های زنان در حوزه‌های ملی، منطقه‌ای و زنان استفاده شود». یعنی به نوعی تقسیم کار صورت گرفته است. جلودارزاده می‌گوید که از طرف خانه کارگر، فراکسیون زنان و جمعی از نمایندگان ادوار که منتخب مجلس دهم هستند،‌ برای کاندیداتوری در هیات رئیسه پیشنهاد داشته‌ است. البته در این زمینه پیشنهادی ازطرف فراکسیون امید نداشته اما اعضای این فراکسیون مخالفتی نیز ابراز نکرده‌اند.

چرا زنان انتخاب نشدند؟

منتخب مردم تهران در مجلس دهم درباره اینکه چرا زنان و اقلیت هایی که کاندیدا شده بودند،‌ رای نیاورند نیز می‌گوید: در هیات رئیسه فراکسیون خانم‌ها کاندیدا شدند اما مقداری لابی داخلی انجام شده بود که در این مرحله هفت نفر شناخته شده از تهران انتخاب شدند و دو نفر از شهرستان‌ها و از خانم‌ها و حتی از اهل سنت که تاکید شده بود حتما نماینده ای داشته باشد، کسی انتخاب نشد اما این هیات رئیسه موقت است و قطعا این ترکیب در فراکسیون امید دائمی تغییر می کند.

جلودارزاده،‌ انتقادی مبنی بر اینکه ترکیب هیات رئیسه موقت فراکسیون امید نشان می‌دهد که اصلاح‌طلب‌ها آنقدر که باید به آرمانهایشان وفادار نیستند را وارد ندانسته و می‌گوید: شاید برخی اشتیاق بیش از حد داشتند اما پس از پایان رای گیری سه نفر از آقایان اعلام کردند که استعفا می دهند تا نفرات بعدی وارد ترکیب هیات رئیسه شوند تا هم از خانم‌ها و هم از اهل سنت وارد هیات رئیسه شوند.

اما یکی از گمانه هایی که درباره دلیل حضور نیافتن زنان و اقلیت ها مطرح می شود ناشناخته بودن بخشی از لیست امید است. کسانی که کارنامه مشخصی در زمینه کار سیاسی ندارند و احتمال دارد شخصیت‌هایی مانند الهه راستگو در بین منتخبان پیدا شوند. جلودارزاده چندان این احتمال و انتقاد را وارد نمی‌داند و می‌گوید: این ترکیب تصادفی موقت نمی‌تواند نشان دهنده نوع روابط و عملکرد فراکسیون امید باشد. ما هیچوقت نمی توانیم کسی جز اینکه تا حالا بوده ایم،‌ باشیم و همه کسانی که هستند، شاخص‌های اصلاح طلبی و اعتدال را دارند و همه به آرمانها و شعارهای مطرح شده معتقد هستند و عمل خواهند کرد.